Uluslararası Güç Ajansı’nın (IEA) Ukrayna’nın elektrik üretim ve talebine ait yayınladığı gerçek vakitli datalara nazaran, ülkenin elektrik talebi savaştan bir gün öncesi olan 23 Şubat’ta 18,5 gigavat düzeyinde bulunuyordu.
Rusya’nın Ukrayna’da 24 Şubat’ta başlattığı savaşla süratle düşüşe geçen elektrik talebi 23 Nisan’da yüzde 35,5 azalarak 11,9 gigavata, 24 Nisan’da ise yüzde 47,5 azalarak 9,75 gigavata geriledi.
Üretim 10 gigavata kadar düştü
Ukrayna’nın elektrik üretimi de bu devirde yaklaşık yüzde 40 düşüşle 18 gigavat düzeyinden 10 gigavata kadar indi.
Elektrik üretim kaynakları ortasında en fazla düşüş nükleerde kayıtlara geçti. Nükleerden elektrik üretimi iki ayda yarı yarıya azalırken, kömür kaynaklı üretim de yüzde 40’a yakın geriledi.
Dünya Nükleer Birliği bilgilerine nazaran, Ukrayna’da 15 nükleer reaktör bulunuyor ve bu reaktörler ülkenin elektrik muhtaçlığının yaklaşık yarısını karşılıyor.
8 şebekeye elektrik verilemiyor
Oslo merkezli bağımsız niyet kuruluşu Bellona Vakfı datalarına nazaran, halihazırda sözkonusu reaktörlerin 7’si şebekeye bağlı durumda bulunurken, 8’i şebekeye elektrik veremiyor.
Ne olmuştu?
Rusya’nın savaşı başlattıktan sonraki birinci ataklarından biri de Ukrayna’daki Çernobil Nükleer Santrali’ni denetim altına almak olmuştu. Ukrayna, 9 Mart’ta Çernobil Nükleer Santrali ve oradaki tüm nükleer tesisleri besleyen tek elektrik şebekesinin hasar gördüğünü açıkladı ve arızanın giderilmesi için Rusya’dan hemen ateşkes talep etti.
Soğutma sisteminin çalışmama riskiyle karşı karşıya kalan santralde yalnızca 48 saatlik kapasiteye sahip yedek jeneratörler devreye girerken, Rusya Güç Bakanlığı Belarus üzerinden santrale yine elektrik verildiğini açıkladı. Ukrayna Güç Bakanlığı da tamir çalışmalarının sona erdiğini bildirdi.
Rusya ile Ukrayna ortasında İstanbul’da yapılan ateşkes müzakereleri sonrasında 30 Mart’ta Rusya Savunma Bakanlığı Kiev ve Çernigiv istikametlerinden birliklerini çekme kararı aldı.
Bu karar sonrasında 31 Mart’ta Çernobil Nükleer Santrali’ndeki Rus askerleri de çekildi. Rusya Savunma Bakanlığı, Rus askerlerinin santrali Ukraynalı yetkililere teslim-tesellüm evrakıyla bıraktığını açıkladı.
Rusya, Avrupa’nın en büyük nükleer santrali olan Zaporijya’yı da 4 Mart’ta denetim altına almıştı.
