Sinop Nükleer Zıddı Platform, Sinop’a yapılacak nükleer santral için verilen ÇED raporunun iptali hedefiyle açılan davada Samsun 3. Yönetim Mahkemesi’nce ret kararı verilmesini, santralin yapılacağı İnceburun’da protesto etti. Platform Sözcüsü İlker Şahin tarafından yapılan açıklamada şunlar kaydedildi:
‘Hopa’da ölümlerin yüzde 47’si kanser’
“26 Nisan 1986’da, o devir Sovyetler Birliği’ne bağlı olan Ukrayna’nın başşehri Kiev’in 130 km. kuzeyindeki Çernobil kenti, insanlık tarihinin en fecî etraf felaketlerinden birine sahne oldu. Patlamanın akabinde radyoaktif husus yüklü bulutlar, Türkiye dahil, Avrupa’nın bir kısmı ile birlikte birçok ülkeyi etkilendi. Birtakım bağımsız araştırmalara nazaran, Çernobil nükleer faciasının yaklaşık 200 bin kişinin direkt ya da dolaylı olarak vefatına sebep olduğu görüldü. Facianın tesirleri nedeniyle 100 binlerce çocuk sakat dünyaya gelmiş, kanser olaylarının arttığı tespit edilmiştir. 1990 ile 2000 yılları ortasında Belarus’ta kanser oranı yüzde 40 artmıştır. Dünya Sıhhat Örgütü’nün varsayımlarına nazaran, yalnızca Gomel bölgesinde yaşayan 50 binin üzerinde çocuk tiroit kanserine yakalanmıştır. Kürtajlar, erken doğumlar ve meyyit doğan bebek oranları çarpıcı biçimde artmıştır. Reaktörün yakınında yaşayan 350 bin insan, meskenlerini sonsuza kadar terk etmek zorunda kalmışlardır. Türkiye’de de Çernobil’den yayılan radyasyon nedeniyle kanser olaylarında artış olduğu; Türk Tabipleri Birliği’nin yaptığı araştırmaya nazaran, Çernobil kazasından en ağır halde etkilenen Karadeniz bölgesinde bulunan Hopa’da ölümlerin yüzde 47,9 unun kansere bağlı olduğu da tespit edilmiştir. Kazanın tesirlerinin daha kuşaklar boyunca sürmesi de beklenmektedir.”
‘Nükleer tekrar sorgulanmaya başlandı’
Fukuşima kazasının tüm dünyanın sorunu haline geldiğini, tehlikenin farkına varan kimi ülkelerin santralleri kapatma kararı aldığını söyleyen İlker Şahin, “Alınan bu karar mevt karşısında hayat için umut verse de kapitalizmin bitmez tükenmez kar hırsı bir defa daha insanlığın baş belası bir sorunu olarak gündeme gelmiş oldu. Hiçbir tehlike onu sermaye birikiminden alıkoymadı, koyamadı. Tekrar hayatın kazanması çabası, insanlığın önünde en kıymetli sorun olarak durmaktadır” dedi. Şahin, açıklamasını şöyle sürdürdü:
“Çernobil’de 4 Nisan 2020’de başlayan ve yaklaşık iki hafta sonra lakin denetim altına alınabilen orman yangını, nükleer facianın izlerinin günümüzde de ne derece risk taşıdığını bizlere göstermiştir. Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaş ile de nükleer gücün insanlığın geleceği için ne kadar büyük bir tehdit oluşturduğunu bir kere daha düşünülmesini gerekli hale getirdi. Rusya, Çernobil nükleer santralinin bulunduğu bölgeyi işgal ederek caydırıcı güç nükleer silahları kullanmaya hazır olduğunu duyurdu. Atağın 9. gününde ise Avrupa’nın en büyük santrali olan Zaporijya’yı vurarak tüm dünyayı büyük bir felaketin eşiğine getirdi. Nükleer santrallerin savaşın tam ortasında kalması, nükleer silah kullanma mümkünlüğü kaygı yarattı. Nükleer santrallerin barındırdığı tehlike potansiyeli tekrar sorgulanmaya başlandı.
‘Bir avuç güç lobisinin kazanma hırsı’
Mersin-Akkuyu ve Sinop-İnceburun’da kurulacak nükleer santrallerin zehir akıtmasından ve insanlığı felakete sürüklemekten öbür bir faydasının olmayacağı, bir avuç güç lobilerinin ve büyük sermaye guruplarının daha çok kazanma hırsından öbür bir fayda sağlamayacağı ortadadır. Akkuyu’da iş kazalarından emekçi vefatları şimdiden başlamıştır. Etrafta kirlilik yaratılmış, santral inşaat tabanında toprak yarılmaları yaşanmaktadır. Sinop-İnceburun’da kurulacak olan nükleer santral ÇED raporu, felaketlerin şimdiden bağıra bağıra geldiğini göstermektedir. Bunu gördük ve ÇED iptal davası açtık. Açtığımız davada hem hukukçular hem de alanlarında uzman bilim insanları tarafından bilimsel, hukukî ve ÇED mevzuatı açısından Etraf Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın onay verdiği sonuncu ÇED raporunun iptal edilmesi gerektiği ile ilgili yüzlerce neden belirtilmiştir. Mahkeme kendi alanında uzman 15 kişilik uzman heyeti oluşturarak, tekrar mahkeme heyetinin sorduğu yaklaşık 210 soruya karşılık olacak keşif, inceleme ve araştırma yaparak bir rapor hazırlamasını istemiştir. Bunun üzerine eksper heyeti gerekli keşif, araştırma ve incelemede bulunarak bilimsel, hukukî ve ÇED mevzuatı açısından 276 ÇED iptali gerektirir neden tespit etmiş ve çok kapsamlı bir rapor hazırlayarak mahkeme heyetine sunmuştur. Mahkeme heyetine sunduğumuz ÇED iptal nedenlerimiz ile eksper heyetince tespit edilen nedenler de çakışarak doğrulanmıştır.
‘Mahkeme neden red kararı verdi’
İlginç olan, davalı kurum avukatlarının da mahkemeden ÇED raporunun iptali ve yeni eksper heyeti oluşturularak tekrar ÇED raporunun düzenlenmesi talebinde bulunmaları oldu. Mahkeme heyeti, tüm bunlara karşın ÇED iptal davasında ret kararı vermiştir. ‘Mahkeme heyeti bu kararı hangi münasebetlere dayandırarak verdi’ sorusunu sormamıza yol açmıştır. Bu kadar çok ÇED raporunu iptal nedenleri varken, uzman heyetinin tespit ettiği 276 nedenden ötürü ‘Böyle ÇED raporu olmaz’ demesine karşın, kurum avukatlarının ‘Evet bu ÇED eksiklik, yanlışlık ve uyumsuzluk taşımakta, iptal edilmeli, yeni uzman heyeti belirlenerek tekrar ÇED raporu düzenlenmeli’ demesine karşın, mahkeme heyeti ÇED iptal davasını neden ret kararı verilmiştir?
Bizim bu sorulara karşılıklarımız var:
1- Mahkeme heyeti (yargıçlar) yargıç değil, özel olarak görevlendirilmiş, hukuk tanımaz, kasıtlı davranan, taraflı karar veren siyasi şahıslardır.
2- Talimatla hareket ederek hukuk bilmez ve vicdan mahrumu bireylerdir.
3- Bilimsel, hukukî münasebetlere nazaran değil, büsbütün keyfiyete nazaran hareket ediyor olabilecek bireylerdir.
Dolayısı ile bu mahkeme heyeti cürüm işlemiştir, hata işledikleri HSK’ya bildirilmelidir. Bu kadar aleni hukuk tanımaz cüretkarlığını, lakin ardında çok güçlü bir siyasi güç olanlar gösterebilir. Yani karar taraflı, kasıtlı ve politiktir. Demokratik hukuk devletinde olabilecek bir durum değildir, olamaz. Tarih önünde bu anlayış, bu karar asla kabul edilemez; bilim, hukuk ve vicdanlarda şimdiden mahkûm edilmiştir. Nükleere karşı uğraşımız çoğalarak, güçlenerek sürdürülecektir.”
