Önümüzdeki birinci seçimde ya bu yılın ekim ayında ya da 2023 yılının mayıs/haziran ayında… Önümüze sandık konacak. Yedi, sekiz ay sonra da olabilir, on altı ay sonra da olabilir…
Sandıktan yalnızca ülkeyi yönetecek kişi çıkmayacak. Tıpkı vakitte Meclis’in aritmetiği de belirli olacak.
Ekranlardan izliyorum, Millet İttifakı’nın adayı kazanırsa şöyle olur, Cumhur İttifakı’nın adayı Erdoğan tekrar seçilirse bu türlü olur diye yorumlar yapılıyor.
Meclis aritmetiğini kimse konuşmuyor… Kimse önemsemiyor…
Aslında tek kişilik hükümetin kimin olacağı kadar meclis aritmetiği de değerli. Tahminen daha da önemli!
Önümüze tek sandık konulacak fakat iki oy pusulası atacağız. Gelin bugün sandıktan çıkacak mümkün sonuçları birlikte tahlil edelim.
Birinci mümkünlük: Millet İttifakı’nın adayı seçilir, ittifak şemsiyesinde seçime giren altı parti (CHP/İyi Parti/Gelecek/ Deva/Saadet/DP) 400 milletvekili çıkarır.
(Rejim değişikliği isteyenler için en yeterli ihtimal bu. Hayati maddelerde süratle değişiklik yapılır. Ülke batı demokrasilerine ulaşmak için dev adım atar. Anayasa değiştirilir. Bu işler bir buçuk, iki yıl içinde hallolur)
İkinci mümkünlük: Millet İttifakı’nın adayı seçilir. İttifak şemsiyesi altında seçime giren partiler 360 dolayında milletvekili çıkarır.
(Hayati maddelerde süratle değişiklik yapılır. Merkez Bankası’nın bağımsız olması, kurumların yine kurum haline gelmesi, bakanların, üst seviye bürokratların inisiyatif kullanma işlevler devreye sokulur. Rejim değişikliği için gerekli olan Anayasa değişikliği yapılır lakin anayasa gereği halkın oyuna sunulur. Müsaadenizle parantez için de bir parantez daha açayım. Anayasa değişikliği için mecliste 400 vekilin evet oyu vermesi gerekiyor. 360 evet oyu referanduma götürüyor parantez içindeki parantezi kapattım)
Üçüncü mümkünlük: Millet İttifakı’nın adayı seçilir fakat ittifak partileri mecliste anayasayı değiştirecek çoğunluğu bulamaz.
(Yasa çıkarma kabiliyetleri vardır ancak anayasayı değiştirecek sayısal güçleri yoktur. Resmen ve yasal olarak tek adam rejimi devam eder fakat fiilen parlamenter rejim uygulanır. Müsaadenizle tekrar parantez içinde parantez açayım. MHP Genel Lideri yeniden Cumhurbaşkanı Anayasa’ya uymuyorsa biz Anayasa’yı Cumhurbaşkanı’na uyduralım diyerek parlamenter geçiş için düğmeye basar mı? Erdoğan Anayasa’ya uymuyorsa Anayasa’yı ona uyduralım diyerek bu ucube rejimi Türkiye’nin başına musallat etmişti de. Bu defa hidayete erip aykırısını yapar mi? )
Dördüncü mümkünlük: Millet İttifakı’nın adayı seçilir fakat Meclis çoğunluğu Cumhur İttifakı’ndadır.
(Ülke krize girer. Cumhurbaşkanı’nın her çıkardığı kararname her yayınladığı Cumhurbaşkanı Kararı Meclis’ten dönebilir. Al sana bir parantez açılması gereken başlık daha Cumhurbaşkanı kararı eski bakanlar heyeti kararı üzeredir. İç parantez kapatıyorum. Bu durumda Meclis bütün gücünü Cumhurbaşkanı’nın icraatlarını kısıtlamak için harcar. Misal; İstanbul’da yaşananlar. Belediye Meclisinde çoğunluk AKP/MHP ittifakının elinde Başkan’ın altını nasıl oyarız diye çırpınıyorlar? Ankara’dan aldıkları güçle güçlerini Başkan’ın önüne takoz koymaya harcıyorlar)
Beşini mümkünlük: Cumhur İttifakı’nın adayı yani Erdoğan tekrar seçilir ve Meclis çoğunluğu ondadır.
(Bugünkü sistem değişmez)
Altıncı mümkünlük: Erdoğan seçilir hedef Meclis çoğunluğu Millet İttifakı’ndadır.
(Bu durum da kriz demektir. Meclis, Cumhurbaşkanı’nı yani tek kişilik hükümeti çalıştıramaz hale getirir)
Olasılıkları çoğaltmak mümkün. Mesela Erdoğan yine seçilip anayasayı referandumla yahut referandumsuz çoğunluğa ulaşırsa ne yapar ihtimali de var.
Var oğlu var…
Son sorum yazdığım bu satırları okumak zahmetini gösterenlere.
Sizce hangi mümkünlük hayata geçsin…
