Hafta sonu batılı ülkeler Rusya Merkez Bankası ve ülkenin değerli bankalarının SWIFT sisteminden çıkarılması konusunda anlaştı.
Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, bu adıma Rus ordusunun caydırıcı güçlerini özel savaş misyonu durumuna geçirmesi buyruğuyla karşılık verirken, Rus ordusunun caydırıcı güçleri nükleer silahlar ve hipersonik füzeleri de kapsıyor.
Analistler, Rusya’nın trilyonlarca dolarlık süreçlerini gerçekleştiren kuruluşların SWIFT sisteminin dışında kalmasının başta Rusya iktisadı için epeyce negatif sonuçları olmasının beklendiğini kaydederek, bu kuruluşların yurt dışındaki iştiraklerinin da büyük ziyan görmesinin ihtimal dahilinde olduğunu belirtti.
Rusya Merkez Bankası para ve döviz piyasası açılışının saat 10’a ertelendiğini duyururken, yabancı müşteriler ismine Rus menkul değerlerin satışını da süreksiz olarak yasakladı.
Öte yandan, Avrupa Birliği (AB) Dış Bağlar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Ukrayna’ya 500 milyon avro bedelinde silah ve askeri ekipman yardımı yapacaklarını ve AB ülkelerinin savaş uçağı göndereceğini duyurdu.
Ukrayna Devlet Lideri Vladimir Zelenskiy ise bugün Rus heyetiyle Belarus hududunda, ön şartsız görüşme yapılacağını açıklarken, Ukrayna ordusu, Kiev yakınlarında bir kenti ele geçirmeye çalışan Rus askeri birliklerinin teşebbüslerini engellediğini bildirdi.
Söz konusu gelişmeler emtia fiyatlarında yükseliş eğilimini beraberinde getirirken, altının ons fiyatı yeni haftaya evvelki kapanışın yüzde 1,2 üzerinde 1.911 dolardan, Brent petrolün varili ise yüzde 5,2 artışla 99,1 dolardan başladı. ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi ise 7 baz puan azalarak yüzde 1,9’a geriledi.
Cuma günü, New York borsasında S&P 500 endeksi yüzde 2,24, Nasdaq endeksi yüzde 1,64 ve Dow Jones endeksi yüzde 2,51 kıymet kazandı. ABD’de endeks vadeli süreç kontratları ise yeni haftanın birinci süreç gününde yüzde 2’yi aşan düşüşle başladı.
Avrupa’da Rusya ile Ukrayna ortasındaki gelişmeler sonrası ağır haber akışı gündemi meşgul ederken, Avrupa Birliği (AB) Kurulu Lideri Ursula von der Leyen, Birliğin hava alanını Rus uçaklarına kapatacaklarını açıkladı.
AB Komitesi ayrıyeten, tarihinde birinci kere savaştaki bir ülke için silah alımı ve teslimatını finanse edeceklerini duyururken, Avrupalı devletler ve şirketler de Rusya’ya karşı adım atmayı sürdürüyor.
Son olarak, Norveç Varlık Fonu, Rusya’da yapılan yatırımları durdurma kararı alırken, milletlerarası güç şirketi BP, Rus petrol şirketi Rosneft’teki yüzde 19,75’lik payını elden çıkaracağını duyurdu. Norveçli güç şirketi Equinor da Rusya’daki ortak teşebbüslerden çıkmaya başlayacağını ve ülkedeki yeni yatırımları durdurduğunu açıkladı.
Öte yandan, AB üyesi ülkelerin güç bakanlarının bugün toplantı yapacağı açıklandı.
Avro/dolar paritesi bu gelişmelerle yeni haftaya yüzde 1,1 düşüşle başlamasının akabinde şu sıralarda 1,1150’den alıcı buluyor.
Cuma günü, Almanya’da DAX endeksi yüzde 3,67, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 3,91, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 3,55 ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 3,59 bedel kazandı. Avrupa endeksleri bugün vadeli süreçlere ise yüzde 2’yi aşan kayıpla başladı.
Asya hisse piyasalarında bugün kelam konusu gelişmelerle karışık bir seyir izleniyor.
Analistler, bilhassa emtia fiyatlarındaki artışın Asya ekonomilerini olumsuz etkileyebileceği telaşının hisse piyasalarını baskıladığını, Çin Merkez Bankası’nın yüksek oranda likidite enjeksiyonunun ise satışları sınırladığını belirtti.
Bölgede açıklanan makroekonomik bilgilere nazaran Japonya’da sanayi üretimi ocakta 1,3 gerileyerek beklentilerin altında kalırken, perakende satışlar yıllık yüzde 1,6 artışla kestirimleri aştı.
Kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yatay seyrederken, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,14 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,80 paha kaybetti. Güney Kore’de Kospi endeksi ise yüzde 0,47 yükseldi.
Yurt içinde, geçen haftanın son süreç gününde BIST 100 endeksi yüzde 5,46 paha kazanarak 1.952,40 puana çıkarken, bugün Rusya ile Ukrayna ortasındaki gelişmelerle birlikte yurt içinde gözler 2021’in 4. çeyrek büyüme datalarına çevrildi.
Hafta sonunda, Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Ukrayna topraklarındaki durumun “savaş”a dönüştüğünü ve Montrö Mukavelesi’nin “bütün kararlarını şeffaf bir formda uygulayacaklarını” söyledi.
AA Finans’ın beklenti anketine katılan ekonomistler, Gayrisafİ Yurt içi Hasıla’nın (GSYH) 2021 yılının 4. çeyreğinde yüzde 8,7 büyümesini bekliyor.
Dolar/TL cuma günü yüzde 1,7 düşüşle 13,7954’ten kapanmasının akabinde bugün bankalararası piyasanın açılışında 14,10 düzeyinde süreç görüyor.
Bugün yurt içinde ayrıyeten dış ticaret istikrarı, yurt dışında ABD’de toptan eşya stokları ve MNI Chicago Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) ile Dallas Fed imalat endeksi dataları takip edilecek.
Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 1.930 ve 1.870 düzeylerinin takviye, 1.980 puanın direnç pozisyonunda bulunduğunu söyledi.