Bir magazin olayı deyip geçilecek tipten değil, Will Smith’in şu tokat skandalı. “Dünya kadar sıkıntımız var, bize ne bundan” diyenler de haklıdır kuşkusuz lakin şahit olduğumuz skandal aslında her gün yakındığımız “toksik erkeklik” le ilgili bir olay.
Rock’un evvelki densizliği
Şimdi “maçoluk” vs deyince olayda “tek bir maço” olduğu düşünülebilir; yanlış doğal. Ben orada iki maço erkek gördüm. Tokat atan da yiyen de maçonun önde gidenleridir. Tamam, tokat yiyenden yanayız elbette lakin, tokadı ya da rastgele bir şiddeti hak etmese de berbat ötesi bir maçodur sunucu Chris Rock denen adam. En uygun Belgesel mükafatını sunmak için sahneye çağırırken Javier Bardem ile Penolope Cruz’dan “Javier Bardem ve eşi” diye kelam ettiğini anımsatmış olayım. Densizlik olağan.
Rock denen gevezenin maçoluğuna bir örnek de şudur; lisanına doladığı bayan, yani Jada Pinkett, başını kendi isteğiyle kazımış değil, saçlarının dökülmesine neden olan alpoesi hastalığından mustarip. Bir araştırmaya nazaran tüm bayanların yüzde 30’unu, 70 yaş üstü bayanların da yüzde 55’ini etkileyen bu türlü bir hastalığı toplum içine çıkmaktan çekinmeyerek “görünür” hale getirmiş yürekli da bir bayandır ayrıyeten. Hastalığıyla barışık biri belirli ki fakat olgunluğun da bir hududu var, Rock’ın kelamlarını duyduğunda asılan yüzünü gören “şaka”dan rahatsız olduğunu fark etmiştir kesinlikle. Latife herkesi güldürebilirse latifedir.
Feodal ya da çağdaş fark etmez
Modern dünyada(!) yaşıyoruz malum, fakat yüzyıllar evvel saç yüzünden bayana uygulanan toplumsal baskıların tesirini hala günümüzde görmek mümkün. Erkek hâkim anlayışa nazaran saç bayanda sıhhat, hoşluk, erotizm demek. Cinsel kimliğin de bir sembolü birebir anlayışa nazaran. Yüzlerce yıl evvel böyleydi bugün de bu türlü.
İsteği dışında başını kazıtmış bir bayan olarak Pinkett, tüm bu özelliklerden yoksun, bazılarına nazaran (tabii ki benim için o denli değil). Buna pek aldırmadığı ortaya çıkmasından aşikâr esasen lakin birilerinin de onun saçsızlığını espri konuşu yapmasına tahammül etmesi beklenemezdi. Etmedi de, fakat en fazla yüzünü ekşitip oturdu Rock denen densizin kelamlarını duyduğunda.
İkinci maçonun sahneye çıktığı an da tam burasıdır işte. Rock’a tokatı indirdikten sonra, kimi bayanların duyduklarında pek hoşlandıkları “karımın ismini ağzına alma” haykırışı Will Smith için “erkekliğinin bir defa daha onaylanması” demek her şeyden evvel. Densizi, densizliğiyle bırakmak yerine, “koruyorum” kılıfıyla yaptığı saldırganlıkla “eşini” de (isteği dışında) şiddetin bir ortağı haline getiriverdi. “Karısının ismini ağzına alan” dünya kadar insan yaratmış da oldu böylece.
Tokat, bakın yumruk demiyorum, tokat, son derece küçültücüdür de. Toksik erkeklikte bu nedenle çok popülerdir. Muhatabın yumruğa değil, tokada layık olduğu manasına geldiği için bilhassa. Bu yüzden olsa gerek yumruklayacak gücü de varken, Hristiyanlığı ikiye bölen ünlü İznik Konsili’nde aziz Nikolaos, İsa’nın İlah olmadığını savunan Arius’a okkalı bir tokat savurmuştur. Yumruk asillere atılır zira. Dinler tarihinin birinci büyük tokat olayı budur.
Kadın maçolar da var
Chris Rock yediği tokatla onuru incindiği için kahrından ölecek değil elbette. Fakat 14. Yüzyıl papalarından VIII. Boniface, Giacomo Colonna isimli kardinalden yediği tokadın akabinde, bir buçuk ay üzere kısa bir mühlet sonra ölmüştü. Bazıları gururuna yediremedi derler. Bu da dinler tarihinin en değerli tokat vakıalarındandır. Yani tokat en maço, en toksik cezalandırma, küçümseme aksiyonudur sonuçta. Öğretmenimizin, babamızın vurduğu tokattan da apayrı bir şey elbette. Bizim Osmanlı Tokadı toksik erkeklikte, karşısındakini küçük görmenin de cezalandırmanın da en uç noktasını temsil eder örneğin.
“Ne ilgisi var, Hande Ataizi’ni tokatlayan Sevda Demirel de mi maço?” diye sormadan evvel toksikliğin kopya edilir bir tavır olduğunun, kimi bayanların da buna başvurduğunun bilinmesi gerekir. Sevda hanımın da maço olduğu, doğrudur. Erkek hükümran güç sistemindeki bayanlar, kısmen de olsa eril tavırlar alırlar vakit zaman. Marianismo tabirini duymuşsunuzdur, maçoluğun bayanlardaki karşılığıdır. Şiddete başvurdu diye Smith’i eleştiren Nagehan Alçı da bu türlü bir maçodur örneğin. “Bizim askerlerin eşleri, sevgilileri Güneydoğu’daki gaziler için maarif takvimine soyunsun” diyerek bayan vücudunun cinsel bir nesne olduğuna inanmış bir maçodur üstelik.
Neyse.
Oscar merasimi sırasında sahnede, bir bayanın saçsızlığını lisanına dolayıp kelamım ona espri konusu yapan bir maço ile ona tokat atan bir diğer maço vardı sevgilim.
Biri başkasından daha haklıydı demenin manası yok.
