Ordu’da mart ayının son haftalarında tesirli olan kar yağışının akabinde artan hava sıcaklıkları ile birlikte erimeler hızlandı. Kar erimesiyle birlikte doygunluğa ulaşan toprakta heyelanlar yaşanıyor. Kentte 2 haftada 400 noktada heyelan meydana geldi. 13 ilçenin 34 mahallesindeki heyelanlarda alt ve üst yapı ile tarım yerleri ziyan gördü, hasar alan 148 yapı için tahliye kararı verildi. AFAD gruplarınca teknik incelemelerin sürdüğü kentte meskenleri tahliye eden vatandaşlara 1 yıl için 22 bin TL kira yardımında bulunuldu.
‘Heyelanlar coğrafyamızın gerçeği’
Ordu Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Tayfun Aşkın, heyelanların coğrafyanın bir gerçeği olduğunu söyledi. 2022 yılının öbür yıllara nazaran ters bir yıl olduğunu ve sıcaklıkların arttığı bir periyotta ağır bir kar yağışıyla karşılaşıldığını belirten Prof. Dr. Aşkın, “Uzunca bir müddettir yaklaşık 90’lı yıllardan bu tarafa kar yağışının azalması gereken ve sıcaklıkların arttığı bir periyotta ağır bir kar yağışı aldık. 300 rakımın üzerinde metrelerle tabir edilen kar kalınlıklarıyla karşılaştık. Eğimli alanda yer alan sığ topraklar su ile doygun durumda stabilitelerini kaybedip değerli ölçüde heyelanları da beraberinde getirmiş oldu. Bu heyelanlar bizim coğrafyamızın, bölgemizin ve daha da doğuda yer alan Giresun, Trabzon, Rize’ye kadar bir gerçeği. Zira topraklarımızın çok büyük bir kısmı neredeyse yüzde 80 ve daha fazlası dik ve çok dik eğimlerde yer alıyor. Su hareket ettiği sürece hareket ettirir. Prensip budur. Münasebetiyle suyla dolgun bir duruma denk gelen ilimiz topraklarında 400 civarında heyelanla karşılaştık” diye konuştu.
‘Vatandaşlar teyakkuzda olacak’
Prof. Dr. Aşkın, vatandaşların bu süreçte teyakkuzda olması gerektiğini söz ederek, “Heyelan dün vardı, bugün de var, yarın da olacak. O vakit burada vatandaşlarımız teyakkuzda olacak. Her an, her dakika kütlesel hareketle can ve mal kayıplarının olabileceğini göz önünde bulunduracak. Zira bizim heyelanlara önlem alma bahtımız yok. Lakin toprağı çıplak bırakmayıp bilhassa toprağı bir ortada tutan kök marifetiyle küçük alanlarda tahminen önlem düşünülebilir lakin bu bizim dışımızda gerçekleşen hidrolojik bir olay. Hasebiyle burada vatandaşlarımızın özellikle uyanık olması lazım. Bilhassa yerleşim yerleri tesis edilirken büyük toprak hareketlerinin olabileceği alanlardan can ve mal güvenliğini garanti altına alabilmek için uzak durmak gerekir’ tabirlerini kullandı.
‘Kar suları derelerin debi artışına neden oldu’
Kar sularının derelerin debisini yükseltmesi nedeniyle mümkün bir sel afetine karşı ikazlarda bulunan Prof. Dr. Aşkın, “Kar büyük bir oranda eridi. Bilhassa 500 metre rakıma sahip nesilde kar örtüsünün büyük bir kısmı eridi lakin yeniden de doruklarda kalan kar biçimindeki örtünün ani erimesi suretiyle de dere yataklarında meydana getirebileceği debi artışları sele neden olabilir. Bilhassa yağışla birlikte bunun tesiri de artabilir. Özellikle bu bahse da dikkat edelim. Dere yataklarından, su kaynaklarından, su yollarından mümkün olduğunca uzak duralım. Hayat alanlarımızı buralardan uzakta tutalım” dedi.