Ülkenin içinde bulunduğu kriz tüm iş kollarına darbe vururken, eğitim alanında yaşanan meseleler da ülke gündeminde büyük ses getirdi.
Ekonomik sıkıntıları göğüslemek zorunda kalan mesleklerin en başında özel okul öğretmenleri yer alıyor.
Halktv.com.tr olarak özel okul öğretmenlerinin artırım ve çalışma şartlarının güzelleştirilmesine yönelik taleplerinin neler olduğu konusunda Özel Dal Öğretmenleri Sendikası’nın görüşlerine başvurduk.
Yönetim Konseyi Üyesi Umut Erkurt, öğretmenlerin yaşadığı meseleleri ve tahlil tekliflerini Onur Durmuş’a anlattı.
Özel kesim öğretmenleri düşük fiyatlar nedeniyle imza kampanyası başlattı. Nedir özel okul öğretmenlerinin talebi?
Özel Kesim Öğretmenleri Sendikası olarak 5 Ekim Dünya Öğretmenler Günü’nde başlattığımız “Taban Maaş Kampanyası” tam da bu evrede yaptığımız bir teşebbüs ve bu süreç kazanımla sonuçlanıncaya dek sürecek.
2007 yılında yok edilmiş yaşamsal bir hakkımız vardı. Şu anki ismi 5580 olan eski ismiyle 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu’nun 33. hususu “Özel okullarda yöneticilik ve eğitim – öğretim hizmeti yapanlara, kıdemlerine nazaran (emekliler hariç) dengi resmi okullarda ödenen aylık ile toplumsal yardım kapsamındaki ek ödeme meblağlarından az fiyat verilemez” biçimindedir. Bu yaşamsal hakkımız, 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu’nda yapılan değişiklikle elimizden alındı. Bizim temel taleplerimizden bir tanesi “Eşit işe eşit ücret” unsurunun eğilip bükülmeden uygulanmasıdır. Verdiğimiz emek, kamuda çalışan hiçbir eğitim işçisinden bir nebze dahi az olmamasına rağmen aldığımız fiyat, harcadığımız emekle uzaktan yakından ilgisi olmayan bir fiyattır. Bu bağlamda bizim birincil muhatabımız esasen MEB’in ta kendisidir zira bütün kontrol ve eğitime ait yasal süreç direkt MEB’in sorumluluğundadır.
Aldıkları maaşa itiraz eden kimi öğretmenlere okul idareleri tarafından “Beğenmiyorsanız bırakın!” dediklerini öğrendik. Pekala özel okul öğretmenleri kâfi haklara sahip mi?
4 Şubat 2022’de yaptığımız genel heyetimizde ön plana çıkardığımız temel sorun teminatsız çalışma şartlarıydı. Bu yüzden “Güvencesizliğe son!” diyerek bu bağlamda çalışmalara başladık.
Evet, kurum sahipleri yöneticileri dalda gördükleri devasa öğretmen kaynağına güvenerek yıllardır “Nasılsa senin yerine birini bulurum.” kirli anlayışıyla hareket ediyor ve bilhassa burada sırtımızı dayayabileceğimiz yasal bir desteğimiz yok zira “eşit işe eşit ücret” hakkımız, tam da maddeleri yapanların eliyle yok edilmiş yaşamsal bir haktır.
Bizler, tüm özel kesim eğitim işçisi dostlarımız için oluşturduğumuz hukuk komitemizde, çeşitli vilayetlerden istekli avukat arkadaşlarımızla bu bölümdeki hukuksal boşluğu doldurmak ismine çalışıyoruz. Kıdem tazminatı, haksız nedenle işten atılma, alacaklarını tazmin etme, mobing üzere mevzularda bugüne dek çok sayıda arkadaşımıza teğe bir takviye oluyoruz ve bu takviyesi geliştirerek sürdürüyoruz.
Hiçbir cürmü olmamasına rağmen arkadaşlarımız bu evrede “istifa”ya zorlanarak işten çıkarılıyor. Biz, hiçbir arkadaşımızın “istifa” üzere bir seçeneğe asla gitmemesini salık veriyoruz zira istifa, “Çalışanın haklı neden bildirmeden işten ayrılması” manasına geliyor ki bu da başta kıdem tazminatı olmak üzere eğitim işçisinin kurumdan alacağı bütün haklarından feragat etmesi demektir.
“Okulların yüzde 80’i yöntemsiz iş yapıyor!”
Günümüzde, ne yazık ki özel eğitim/öğretim kurumlarının neredeyse yüzde 80’i bir biçimde usulsüzlük ile iş yapıyor. Bankaya yatmayan, elden verilen maaşlar, minimum fiyatın altında çalıştırma, mobing, fazla mesaiye verilmeyen ek ders fiyatı, rehabilitasyon merkezlerinde gelmeyen öğrenci için zorla attırılan imzalar üzere türlü usülsüzlükler; her eğitim işçisi arkadaşımız için “haklı neden” manasına gelir. Biz, bütün arkadaşlarımızın bunları bilerek hareket etmesini ve bu kademede baskılara boyun eğmemesini istiyor; bütün arkadaşlarımıza, sendikal gayret ile bu usülsüzlüklerin hepsinin üzerine haklarımızı sonuna dek alacak biçimde gideceğimizi anlatıyoruz.
Görüşlerine başvurduğumuz kimi öğretmenler işini kaybetmekten korkuyor ancak koşullardan da şikayetçi. Bu ikisi birebir anda nasıl tahlile kavuşacak? Sizin sendika olarak tahlil teklifleriniz nelerdir?
Az evvel de belirttiğimiz üzere Öğretmen Sendikası olarak en değerli hedefimiz garantisiz çalıştırılmaya son vermek ve bunun yorucu, yıpratıcı lakin sonucunun çocuklarımızın geleceğine direkt tesir edecek bir kazanım olacağını biliyoruz. Eğitim, köle pazarı olmaktan, ranttan, piyasadan, yabanî piyasa kurallarından büsbütün bağımsız bir alan olmak zorundadır. Eğitim işçileri olarak işimiz, sadece günümüzü kazanmaya çalışmaktan çok çok ötesi. Bizim geleceği kurmak, yapılaştırmak üzere asli bir vazifemiz var ve bu durumda evvel kendi sömürü şartlarımızı yok etmek için birbirimize güvenmek ve birlikte hareket etmek zorundayız. Tarihteki en büyük sömürü sistemlerinden biriyle iç içeyiz ve artık buna dayanacak gücümüz yok. Açlık hududunda çalıştırılıyoruz ve bunun bir adım ötesi açlığın ta kendisi. Öyleyse sendikal çabada aktif misyon almaktan, dayanışmaktan öbür hiçbir çıkar yolumuz yok.
Bu periyotta, beşerler konutlarında kendi internet ağı, kendi bilgisayarı, tableti, telefonuyla günlerce çalıştı. Birçoğumuz, bu malzemelere ya da sağlıklı bir internet altyapısına sahip olamadığımız için işlerinden oldu ya da pandeminin sıhhatsiz şartlarında meskenlerinden çıkıp kurumlarına gelerek buradaki akıllı tahtalar, bilgisayarlar vs. ile çalışmak zorunda kaldı.
Burada çok daha kıymetli bir mevzu, eğitim işçilerinin neredeyse %80’i pandemi periyodunda, altını çizerek söylüyorum, “Kısa çalışma ödeneği” (KÇÖ) ile çalıştırılıp yarım maaş ve eksik sigortalara boyun eğdirildi.
Şu anki temel gündemlerimizden biri de pandemi periyodunda KÇÖ ile mağdur edilen her eğitim işçisinin haklarını kuruşu kuruşuna almak üzerinedir.
Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliğinde yapılan değişiklikle özel okul öğretmenlerinin mukavelelerinin haziran ayında yapılmasını öngören düzenleme kaldırıldı. Bu değişiklik neyi söz ediyor?
Gazete Memur’un bu bahiste yaptığı kısa ve öz yorumu paylaşmak isterim: “Sözleşmelerin haziran ayı içerisinde yapılmasını öngören düzenleme yürürlükten kaldırılmıştır. Bir öbür deyişle maaş artırımının belirlenmesi için haziran ayını beklemeye gerek bulunmamaktadır.”
Bunun yanı sıra tıpkı vakit dilimindeki düzenlemeye ile işten hangi nedenle olursa olsun istifa eden eğitim işçisinin MEB’e bağlı tüm kurumlardan 1 yıl müddetle men edilmesini içeren husus de yürürlülükten kaldırılmıştır. Bu da örgütlü gayretimizin en kıymetli kazanımlarından biridir.
Pek çok zincir okulun öğretmenleri imza kampanyalarıyla seslerini duyurmaya, kuvvetli çalışma şartlarını kamuoyuyla paylaşmaya çalıştı. Pekala bu süreçte velilere de misyon düştüğünü düşünüyor musunuz?
VELİ-DER, Özel Okul Velileri Platformu üzere örgütlerle daima bağlantı halindeyiz. Kendimizi kamuoyuna yanlışsız, istikrarlı, süreklilik gösteren bir biçimde aktardığımızda yalnız olmadığımızı gördük. Sırf birkaç ay içinde, özel bölüm eğitim işçileri ile ilgili sıkıntıları kamuoyunun hiç azımsanmayacak yüzdesi hem ulusal hem mahallî basında çıkan haberler ve röportajlar ile tanıdı, kavradı.
Bu süreçte, bize gelen sorun mesajları yanı sıra günce onlarca takviye iletisi var. Okullar önünde, içinde; yeniden il/ilçe MEB’ler önünde yaptığımız aksiyonlarda, basın açıklamalarında kamuoyunun artık özel dal eğitim işçisine karşı apayrı olumlu bir bakış açısı oluştu.
Eğer örgütlü, sendikal uğraş olmasa, el ele omuz omuz omuza verilerek uğraş ve emek büyütülmeseydi bugün bunların hiçbirini göremezdik ve inancımız, umudumuz tam: Haklarımızı alacağız, sömürüyü ve güvencesizliği yok edeceğiz!
Art arda gelen artırımlar, yıl sonu enflasyon sayıları bütün bölümleri olduğu üzere özel okullarda çalışan öğretmenleri de etkiledi. Sendikanıza müracaatlarda son devirde artış kelam konusu mu?
“Dayanılamayacak boyuta ulaştı”
Bunca baskı, hak gaspı, muhakkak vadeli mukavelelerle teminatsız çalışma ve bu türlü bir ekonomik kriz içinde taban fiyatın bile altında çalıştırılmak, her birimiz için artık dayanılmayacak bir boyuta ulaştı ve her geçen gün kaç eğitim işçisi sendikamıza katılıyor ve toplumsal medya hesaplarımızda her gün yüzlerce sorun/bilgi edinme mesajıyla karşılaşıyoruz
Sendikanıza özel okul öğretmenleri neden üye olsun?
Çok emek veriyoruz, çok kıymetli bir uğraş içindeyiz. Yaptığımız her işi, tabandan gelen ve bütünüyle demokratik bir anlayışla yapmak için uğraşıyoruz.
Yürütme heyetimiz dışında bir temsilciler meclisimiz var. Bu mecliste, örgütlendiğimiz tüm vilayetlerden ikişer arkadaşımız var. Sıkça yaptığımız toplantılarda yaşadığımız meseleler üzerine aktif tahlil teklifleri tartışıyor ve süratli biçimde uygulamaya geçiyoruz.
Son devirde silsile halinde ilerleyen kolej öğretmenlerinin dayanışmasını birinci elden örgütledik. Bu doğrultuda bu kolejlerdeki arkadaşlarımızla hakları için toplantılar yaptık. Çok büyük iki twitter aktifliği düzenledik (#ÖğretmeninHakkınıVer – #TabanMaaşİstiyoruz).
Mücadeleyi büyüttüğümüz sürece, sermayenin bu dayanışmaya, bu örgütlü güce baskı kurabilecek hiçbir gücünün olmadığını yaşadığımız örneklerden çok düzgün biliyoruz lakin sendikal haklar bir günde, bir haftada, bir ayda kazanılabilecek haklar değil. Bu etapta bütün eğitim işçilerinin sabır, dayanç ve uğraşa olan inançla omuz omuza vermekten çekinmemelerini istiyoruz.
