Hazine ve Maliye Bakanı Dr. Nureddin Nebati, Türkiye İktisat Modeli’ni, Rusya’nın Ukrayna savaş açmasından kaynaklanan emtia fiyatlarındaki artışın Türkiye’de nasıl tesir doğuracağını kıymetlendirerek, enflasyon ile gayret ve besinde arz güvenliğinin sağlanması için atılan adımları anlattı.
‘Korumalı Mevduat hesaplarında 557 milyar lira birikti’
Nebati, Türkiye İktisat Modeli’nin öncelikleri ortasında enflasyonla gayret olduğunu her fırsatta lisana getirdiklerini belirterek, “Artan emtia fiyatları kaynaklı olarak tüm dünyada enflasyonun yükseldiğine şahit oluyoruz. Bu hususta gerekli tüm adımları atmakta ve enflasyonla çaba kapsamında çalışmalarımıza kararlılıkla devam etmekteyiz. Bu kapsamda, Kur Muhafazalı Mevduat üzere yenilikçi ve kapsamlı metotları devreye aldık. Böylelikle, Kur Muhafazalı Mevduat hesaplarında yüzde 56’sı dövizden dönüşmek üzere 557 milyar lira birikmiştir” diye konuştu.
‘Gübre fiyatlarında da indirim yaptık’
Enflasyonla çaba ismine son periyotta besin eserlerinde Katma Bedel Vergisi (KDV) oranını yüzde 8’den yüzde 1’e, elektrikte ise KDV oranını yüzde 18’den yüzde 8’e indirdiklerini hatırlatan Bakan Nebati, “Gıda fiyatlarındaki artışı denetim altına almak için ziraî dayanakları artırdık. Bunun yanı sıra gübre fiyatlarında da indirim yaptık” tabirlerini kullandı.
‘Firmalar yakından denetlenmekte ve incelenmekte’
Fiyat değişikliğine karşı tüketici farkındalığını artırmayı amaçlayan “Birlikten Berekete” isimli proje üzerinde çalışmalara devam ettiklerini ve yakın vakitte açıklayacakları bilgisini paylaşan Nebati, proje kapsamında tüketicilerin fiyat kıyaslamasını yapabileceği bir sistem oluşturarak tüketicilerin farkındalığını arttıracaklarını ve tüketicilerin makul fiyatlı eserlere çarçabuk erişim sağlayabileceğini söyledi.
“Bakanlığımız bünyesinde oluşturulan Enflasyonla Gayret Timi saha kontrolleri ile firmalar yakından denetlenmekte ve incelenmektedir. Fahiş fiyat uygulayan ve stokçuluk yapan firmalara karşı yasal tabanda sert tedbirler alınmaktadır. Bununla birlikte, enflasyonun üzerinde risk oluşturan yapısal ögelere yönelik çalışmalarımızı Fiyat İstikrarı Komitesi bünyesinde ayrıntılı olarak ele almaktayız. Ayrıyeten, uygulamaya aldığımız KGF paketleri ile seçmeli bir formda, enflasyonist tesir oluşturmadan yatırım yapan işletmelerimizi ve ihracatçılarımızı destekliyoruz”
‘Gıda eserlerinde kasvet olmayacak’
Et, pirinç, un, yağ üzere hayvansal ve bitkisel eserlerde gerektiğinde ihracat sınırlaması getirilmesine yönelik olarak Tarım ve Orman Bakanlığına yetki verildiği bilgisini paylaşan Nebati, “Kırmızı mercimek, fasulye ve zeytinyağında ihracat kısıtlamasına 2022 yılının Şubat ayı sonunda başlanmıştır. 8 Mart prestijiyle, ayçiçek yağı, soya yağı, ayçiçeği tohumu, aspir, pamuk tohumu yağları, rep, kolza ve hardal yağı, mısır yağı ve margarin ihracatı durdurulmuştur. İlgili Bakanlıklarla da koordineli çalışılarak piyasalar daima takip edilmektedir” diye konuştu.
Arz güvenliğinin sağlanması ve ithalatın sekteye uğramaması için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da devreye girmesi ile gerekli adımların atıldığını lisana getiren Nebati, yaklaşan hasat devri öncesi yağışların yeterli gittiğini ve ilerleyen süreçte Türkiye’de besin eserlerinde arz problem olmayacağını düşündüğü söyledi.
Petrol fiyatlarında sert yükseliş
Akaryakıt konusunu ele alan Bakan Nebati, şunları söyledi:
“Ülke olarak maalesef petrol eserlerinin yüzde 90’nın üzerinde bir kısmını ithal ederek karşılamaktayız. Bilindiği üzere, petrol alım satımında da fiyatlar en yakın erişilebilir dünya özgür piyasa şartlarına nazaran oluşmakta ve bu çerçevede EPDK tarafından fiyat izlemesi yapılmaktadır. Akaryakıt fiyatları milletlerarası piyasalarda belirlenen petrol fiyatlarına nazaran şekillenmektedir.
Ukrayna’daki gelişmelerin de tesiriyle petrol fiyatları yılbaşındaki 77 dolardan 130 dolar düzeylerine kadar yükselmiştir. Bu artış da kaçınılmaz olarak akaryakıt fiyatlarına yansımaktadır. Devlet olarak bu artışların kalıcı olmaması ve vatandaşlarımıza mümkün olduğunca az yansıması için gerekli önlemleri almaktayız”
Bakan Nebati, vazifeye geldikleri birinci günden itibaren gerek yurt içi gerekse yurt dışı piyasa aktörleriyle toplantı yaparak Türkiye iktisadının karşılaştığı sorunları ele aldıklarını söz ederek, “Yapılan bu toplantılarda başta Türkiye İktisat Modeli olmak üzere birçok mevzuda görüş alışverişinde bulunmaktayız” diye konuştu.
‘Karşımızdaki en büyük risk yüksek enflasyon’
dedi.
