Sağlıklı işleyen bir toplumsal hayat, kendi içinde kanaat liderleri yaratır, bu kanaat liderleri aracılığıyla bir bakış açısı yakalanır. Bu türlü bir toplumun sıkıntıları manaya ve çözme süreci kabaca bu türlü ilerler. Pandemide büyük ölçüde bu oldu. Halk sıhhati uzmanlarına kulak verdik. Zira sorun toplumsal değil, büyük ölçüde tabiat bilimlerine ilişkindi. Pekala ya toplumsal meseleler?
Sosyal meseleler tahlilsiz kaldığında krizler faşizmi çağırıyor
Bu sıkıntılardan birisi sokak köpekleri. Sokak hayvanları demiyorum zira sorun büyük ölçüde güvenlik çerçevesinden ele alınıyor. Bu yüzden kediler sorun değil. Endüstride güvenlik vazifelisi bir okur, “her gün sabah işe giderken bir elime sopa, başka elime taş alıyorum, bıktım artık” diyor. Bir öteki okur, “çocuğumu okul servisine ben bırakıyorum, zira sokak köpeklerinden korkuyorum” diyor. Demek ki bir sorun olduğu ortada.
Peki ne yapacağız? Hayvanlara, tabiata ait hassas olmaya fırsat bulamamış, okuduğunu anlamakta, dinlediğini işitmekte zorlanan bir toplumun karşısına tahlil önerisi sunan bir program, bir alternatif konmazsa ne olur? Bugün ne olursa o olur… Toplumsal medyada pek çok hesap, sokak köpeklerinin toplanıp itlaf edilmesi gerektiğini savunuyor. Hatta bu bireyler kimi vakit misyon biliyor ve zehirli mamalarla sokaklara çıkıp, köpekleri zehirlemeye kalkıyor. Savunmasız, sistemik düşünebileceği bir eğitimden geçirilmemiş, güvenlik kaygılarıyla krizler geçiren, kentlere hapsedilmiş ve kamu hizmetiyle kurduğu alaka yurttaş değil de müşteri kabilinden olan bu halkın nasıl bir tahlil bulacağını düşünüyoruz? Elbette “ya ben ya köpekler” ikiliğine hapsolacak ve “köpeklere ölüm” diyecek. Köpekleri yok etmeden insani tahliller üretmenin yolu mevzuyu araştırmaktan, bilgileri kıymetlendirmekten geçiyor.
Yazıyı buraya kadar okuyan okurlar!
Bu yazı aslında sizin için yazılıyor. Toplumsal medyada, orada burada, bir biçimiyle köpek meselesinden bahsedip tahlil yolu olarak onları itlaf etmeyi ya da bu haliyle mevt kampı demek olan barınaklara göndermeyi önerenlere çabucak inanma. Buraya kadar okuduysanız, zati siz okuduğunuzu anlamakta zorlanmayan, önyargılarınızı kırabilecek zekaya, dezenformasyondan kendinizi uzak tutabilecek yeteneğe sahip insanlarsınız. Yani siz, faşizmin potansiyel amaç kitlesi değilsiniz. Bu yazının gayesi da mümkün baş karışıklığınızın önüne geçebilmek. Siz de kısa bir araştırma yaparak, sıkıntıya ait bilimsel tahlil yollarını bulabilirsiniz. Yeniden de erinenler için yazının altına kimi linkler koyacağım. İstek edenler inceleyebilirler.
İnsani tahliller var, hem de bilimsel, denenmiş çözümler
Daha uzun incelenmesi kaidedir lakin ben özetleyeyim. Bir dişi köpeğin altı ayda bir beş yavru doğurması ve yavrularının da birebir halde devam etmesi durumunda beş yıl içinde soyundan 5 bin civarında köpek üreyeceği hesaplanıyor.
Bu nedenle dişi köpeklerin yüzde 70’inden fazlasını aşılamanın büyük değer taşıdığı aktarılıyor. Hasebiyle siz bugün köpekleri itlaf etseniz bile şayet kısırlaştırma sisteminizi kurmazsanız sorun gelip tekrar sizi buluyor. Sokak köpeklerinin sayısının yüksek olduğu ve durumun umutsuz gözüktüğü ülkelerde bile işe yarayacağı bilimsel olarak ispatlanmış bir usul olarak, “Topla, Bakımını Yap, Aşıla, Aldığın Yere Bırak” ismi verilen dört basamak tavsiye ediliyor. Bu esnada bir köpeği meskene alıp, 1-2 ay sonra sıkılıp sokağa atıveren sorumsuz aileler de ceza düzeneği ile durduruluyor. Bu haliyle güçlü bir kayıt sistemi de kurulması gerekiyor.
Çözüm kolay, üremenin önüne geçersen, konuta alınan köpeği sokağa bırakmayı sert halde cezalandırırsan, bu hayvanların sokaktaki nüfusu kısa müddette bitiyor. Kısa müddetten kastım 2-3 yıl. Zira aslında şayet bir bakıcısı yoksa, sokaklardaki köpeklerin ortalama ömrü maalesef 4-5 yılı geçemiyor. Yani kısırlaştırma sürecinden sonra 2-3 yıl beklerseniz aslında nüfus azalıyor. Fakat “Bu 2-3 yılda da ne yapacağız” diyenler için sorun akut bir krize dönüşmüşse bunun yolu barınaklar. Ancak bir de barınak meselemiz var tabii… Şu anda sokaklardan toplanıp, belediye barınaklarına giden köpekler, birinci 3-4 gün bir ortada tutuluyor, daha sonra hücrelerine yollanıyor. Bu köpeklerden küçük ve orta uzunluk olanlar, birinci 3-4 günde şimdi hücrelerini göremeden büyük köpekler tarafından parçalanıyor. Hücrelere bırakılan köpeklerin aylarca bu hücrelerde kaldığı oluyor. Sabah bir misyonlu tazyikli suyla hücreyi yıkıyor. Ankara’nın ayazında betona yapışarak buz tutmuş köpekler var. Barınak buralar… Bu manzarayı vicdanınız kaldırmıyorsa, barınaklar ıslah edilsin talebine de kulak vermek gerekir. Benim vicdanım serttir diyenler, haftaiçi bir gün 10.00-12.00 ve 13.00-15.00 ortasında belediye barınaklarını gezebilir. Bir defa gezmeye yüreği yetenin vicdanı kaldırıyorsa, sistemli olarak gidebilir. Bu ortada Türkiye’deki 1390 belediyenin ortasında, barınağı olan belediye sayısı 237! Bin küsur belediyede barınak bile yok.
Torunlarınıza bırakacağınız mirası önemsemiyorsanız öldürmek de çözüm…
Elbette, sokak köpeklerini toplayıp öldürmek de bir seçenek. Bu haliyle barınaklara bırakmanın da vefat olduğunu söylemek gerekir. İtlaf üzere ya da toplayıp kentten tehcir etmek üzere bir tahlili 1910’da İstanbul’da denemişiz. Kentin 80 bin köpeğini toplayıp, Hayırsızada’ya göndermişiz. Aç, biilaç birbirilerini yiyen köpeklerin çığlıkları günlerce İstanbul’un Anadolu yakasından duyulmuş. Balıkçılar, adadan kaçarak teknelerine yüzmeye çalışan köpeklerin durumunu İstanbullulara ağlayarak anlatmış. İstanbullular 1912 zelzelesinin nedeninin “köpeklerin ahı” olduğunu düşünmüşler. Torunlarınıza “Hayırsızada köpek katliamı” üzere bir kıssa bırakmak istiyorsanız buyrun…
Çünkü bir ihtimal daha var. Yaşanabilir, hücre sisteminin olmadığı, hayvanseverlerin gönül rahatlığıyla gezebileceği, çalışanın hayvanseverlerden oluştuğu, sizin de gönlünüzün rahat ettiği bir barınak sistemi de hayal değil. Son derece düşük bütçelerle bu iş kotarılabilir. Kâfi ki istensin.
O halde bilimsel tahlil muhakkak, evvel “topla, bakımını yap, aşıla, aldığın yere bırak”, böylelikle nüfusu denetim altına alıp azalt, sonra yaşanabilir bakım konutları kur, sokakta tehlike altında yaşamalarına müsaade verme. Çok hassas bir toplum olsak sokakta yaşamaları sorun değil lakin zehirli mamalar her yerde. Bir yandan da bir arada yaşadığımız hayvanları, kendimizden de müdafaamız gerekiyor sanırım.
Bu yazıyı yazan mama lobisinin casusu mı yoksa köpektapar mı?
Bu yazıyı yazan Hilal Kaplan’ın 18 Nisan’daki yazısında dediği üzere Müslüman değil de “köpektapar” olabilir ya da bir okurumuzun tabiriyle “itperest” ya da “köpek sevici” olabilir. Hele ki gazeteciyse, mama lobisinden fonlanan bir casus da olabilir. Bu ihtimalleri ağzımla kuş tutsam yok edemem sanırım. Aslında dayanaksız ithamların sırrı da bu değil mi? İtham edilen kendini savunamıyor. O halde kabul, itperest ve mama lobisinin ajanıyız!
Ama bir oyun oynandığını gözleyebiliyoruz. Hayvansever azınlık çoklukla muhafazakar bölümlerin içinden çıkmaz. Hassas olmaya fırsat bulabilecek kadar da gelirleri olan insanlardır. İktidar basını Erdoğan’a uzaklıklı hayvanseverleri ustalıkla fakir, gariban insanlara gaye gösteriyor. Güya iktidar sorunu çözmek istiyor da bir kadro hayvanseverler mahzur oluyormuş üzere aktarıyor. Hayvanseverler sorunun nedeniymiş üzere anlatılıyor. Şahsen iktidar basını tarafından manipüle ediliyoruz ve yakın vakitte bir tercihe zorlanacak üzereyiz. “Köpek terörü” manşetleri atılarak, köpekler, şuuru olan teröristler üzere resmediliyor. Sinsi bir oyun tezgahlanıyor. Lakin tercih bizim… Ya girişmeye kalktığımız katliam jenerasyondan nesile anlatılacak ve torunlarımızın bizi küfrederek anacağı dedeler, nineler olacağız. Ya da sokak köpekleri problemine insani, bilimsel ve daha az maliyetli olan tahlili seçeceğiz. Her ikisinde de sokak köpekleri “sorunu” çözülüyor. Hangisini seçmek akla yatkın?
Faydalı linkler;
- https://www.cumhuriyet.com.tr/cumhuriyet-pazar/kopek-sorunu-mu-insan-sorumsuzlugu-mu-1897124
- https://www.cumhuriyet.com.tr/turkiye/yandas-medya-hedef-gosterdi-hayvan-kiyimi-talimati-verildi-1895428
- https://www.cumhuriyet.com.tr/cumhuriyet-pazar/sokak-kopekleri-hedefte-1902204
- https://www.hurriyet.com.tr/tarihimizin-iki-buyuk-kopek-soykirimi-39015990
