Başından beri seçimin favorisi Emmanuel Macron’du. Nasıl olmasın, son derece vasat bir muhalefet, iktisattaki kötü sayılmayın gidiş, Rusya-Ukrayna savaşı sırasında üstlendiği faal rol üzere etkenlerle Macron’un favori görülmesinde bir tuhaflık yoktu. Bir de çok sağ karşısında “denize düşenin sarılacağı” bir figür olması tesirliydi elbette.
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin birinci çeşidi Fransa’nın da bir çok batılı ülke üzere övündüğü demokrasisinin kırılgan olabilecek noktalara savrulabileceğini gösterdi. Çok sağcı Marinne Le Pen’in yüzde 23,2 oy oranıyla Macron’la birlikte ikinci çeşide kalması “demokrasiyi yaralayıcı” bir gelişme, kuşkusuz. Dileyen, ikinci cinse kalamasa da yüzde 22 oranında oy alan – çok sol kabul ediliyor- sosyalist aday Jean-Luc Melanchon’ın yükselişinden memnuniyet duyabilir.
Zemmour’a teşekkür etmeli
Macron taraftarları da berbat mı berbat bir figür olan, “Fransa’nın Trump’ı” lakaplı Eric Zemmour’a Le Pen’in oylarını böldüğü için teşekkür etmeli. “Ben değil babam faşistti” demeye getirerek “ırkçı ya da faşist olmadığını” söyleyen Le Pen’i “pasif” bulan yüzde 7’lik bir seçmen Zemmour için oy kullandı birinci çeşit seçimlerde. Fransa’da AB, globalleşme aksisi, İslamofobik, yabancı düşmanı önemli bir kesim var. Buna karşın Zemmour’un beklenenden daha az oy almasının (aslında az da sayılmaz) bir kaç nedeni var; uğradığı devlet kaynaklı engelleme, (nefret maddelerinin yürürlükte olması yani), öteki tüm meseleleri öteleyen yabancılara kültürel temelli zıtlığı, nihayet hiç lakin hiç karizmatik olmayışı. Bu, bundan sonraki seçimlerde faşistlerin neye dikkat etmeleri gerektiğini gösteriyor.
Aslında Marinne Le Pen’in bir karizması var natürel, lakin dediğim üzere artık “sadece aşırı” kabul edilen bir sağcı önder olarak yıllarca önderliğini yaptığı faşistlerin büyük bir kısmının gözünde “pasif” görülüyor. Doğal Zemmour’u engelleyen o nefret maddelerinin varlığı da Le Pen’in geri adım atmasında tesirli oldu. Bu yasalar sayesinde kamuda o iğrenç görüşlerini kolay dillendiremiyorlar bunlar. Bu iki çok sağcı, birden fazla cephede susturuldu. Düzgün oldu alışılmış.
Fransız medyasına bravo
Fransız medyasına da bir bravo demek gerek. Zemmour’un neredeyse mecnun olduğunu yazdı birçok gazete. (Bence de mecnun. Anası, babası Cezayirli bu adamın. göçmen olduğunu unutup ırkçılık yapması diğer nasıl açıklanabilir? Meczuptur herhalde) Ülkeye göçmen akımının ekonomik durumla, yüksek vergilerle, birikmekte olan devlet borcuyla, hatalardaki artışla ilgisi olmadığını vurguladı Fransız medyası. Dünyanın en süratli kirlenen medyası Türkiye medyasında göçmenler kelam konusu olduğunda bunu yapacak çok lakin çok az yayın var.
Haziran seçimlerinde durum değişebilir
Vasat liderliğine karşın iktisadın düzgün durumda oluşunun da tesiriyle, seçmenin istikrarı korumak ismine tekrar seçtiği Emmanuel Macron için tahminen de asıl gayret Haziran’da yapılacak olan parlamento seçimleri olacak. Rastgele bir maddeyi geçirebilmek için mecliste çoğunluğa sahip olmalı Macron. Şu anda Macron’un La République en Marche partisi parlamentoda çoğunluğu öbür iki partiyle ittifak kurarak elinde tutuyor şimdilik. Bu nedenle kolay kolay yasalar geçirebildi parlamentodan.
Haziran seçimlerinde partisi çoğunluğu elde edemezse, Macron, muhalif partilerle de ittifak yapmak zorunda kalabilir. Kendisine Başbakan olarak bir sağcıyı seçebilir. François Mitterand’ın başına bu gelmişti. “Solcu” Mitterand, meclis çoğunluğunu kazanamayınca sağcı Jacques Chirac’ı Başbakan yapmak zorunda kalmıştı.
Aynısını Chirac da yaşamıştı natürel. Bir sonraki Cumhurbaşkanı olarak misyon yapan Chirac da parlamento seçimlerinde çoğunluğu elde edemediği için “solcu” Lionel Jospin‘i başbakan olarak atamıştı.
Tamam, hassas bir kamuoyu, asıl sorunun ne olduğunun farkında olan dürüst bir medya, nihayet nefret suçlarını/söylemini engelleyen yasalar sayesinde faşistler, çok sağcılar istediklerini elde edemediler lakin Zemmour’uyla Le Pen’iyle, irili, ufaklı örgütleriyle çok sağ güçlenmeye devam ediyor Fransa’da. Devleti çok sağa teslim etmeyen kimi seçmenler, mahallî idareleri çok sağa vermekte tereddüt etmeyebilirler. Yabancılara karşı belediyeler değerli mevziler çok sağ için.
Haziran seçimleri çok sağın ne kadar güçlendiğini gösterecek bir sefer daha. Parlamentonun yanı sıra mahallî idarelerde de güçlenmeleri durumunda bu yabancılar için hiç de düzgün olmayacak elbette. Yabancı düşmanlığı üzerinden elde edecekleri yönetme fırsatıyla yabancılardan sonra işçilere, ilericilere karşı tavır alacaklar, kuşku yok ki. Tarihte örneği vardır.
Fransa’yı önemli bir çok sağ tehlikesi bekliyor önümüzdeki periyotta de.
Komünarların yurdunda bu görünüm oldukça can yakıyor doğrusu.
