İsrail medya kuruluşu Zman Yisrael, Cumhurbaşkanı Isaac Herzog‘un Türkiye’yi ziyareti sırasında İstanbul Arkeoloji Müzesi’nde bulunan ve en kıymetli İbranice yazıtlardan biri olarak bilinen 2 bin 700 yıllık Siloa’nın İsrail’e iade edileceğinin kabul edildiğini argüman etti. İddiayı ismini vermediği bir İsrailli yetkiliye dayandıran gazete; haberinde 2 ülke ortasındaki yumuşamanın karşılığı olduğu vurgusunu yaptı.
‘Eser Osmanlı Devleti’nin malı’
Konuyla ilgili Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan bir yetkili şu açıklamayı yaptı:
“Kudüs’ün Osmanlı toprağı olduğu 1880 yılında Kudüs’te bulunan Siloa Yazıtı, arkeoloji açısından hayli kıymetli bir buluntudur. Kelam konusu eser, 1882 yılında İmparatorluk Müzesi olarak kurulmuş olan Müze-i Hümayun’a taşınmış, burada kayıt altına alınmıştır. Bu bağlamda yapıtın mülkiyetine ait hiçbir tereddüt kelam konusu değildir. Eser taşındığı periyodun düzenlemelerine nazaran, Osmanlı Devleti’nin malı, günümüzdeki tüzel durumuna nazaran ise Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin malıdır. Lakin hiçbir yasa dışı öge taşımayan ve bugün devlet malı olan bu yapıtın yurt dışına çıkarılması kanunen mümkün bulunmamaktadır. Siloa Yazıtı’na ait çıkan haberler gerçeği yansıtmamaktadır.”
‘Başka bir ülkeye verilmesi düşünülemez’
Bakanlık yetkilisi ayrıyeten Türkiye’nin yasa dışı yollarla ülkemize gelen yapıtları derhal köken ülkelerine iade ettiğini ve bununla gayret ettiğini de hatırlatarak şunları kaydetti:
“Bir ülkeden bir eser, yasa dışı çıkmış bulunuyorsa; bunun örneklerini 2019 yılında Çin ve Irak ile yaşadık, yeni belgelere da yakında daima birlikte şahit olacağız, muhatap ülke olarak bunu talep bile etmeden UNESCO 1970 ‘Kültür Varlıklarının Yasadışı İthal İhraç ve Mülkiyet Transferinin Önlenmesine Ait Alınacak Tebdirlere Dair Sözleşme’ gereği derhal ilgili ülkesiyle irtibata geçiyoruz. Türkiye, kültür varlıklarının korunmasında milletlerarası iş birliğine büyük değer vermekte; çeşitli projelerin içinde yer almaktadır. Lakin Türkiye’nin değerlendirebileceği bu proje ve tekliflerin yasal olarak müzelerine kazandırılmış ve hem devrinde hem bugün devlet malı olarak korunan bir yapıtın öbür bir ülkeye verilmesini kapsaması düşünülemez.”
