Karadeniz Bölgesi’nde son günlerde artışa geçen hava sıcaklıklarıyla karların erimesi sonucu yumuşayan toprakta heyelan meydana geliyor. Son 2 haftada, 7 vilayette, 4 kişinin hayatını kaybettiği 395 heyelanda konutlar ile altyapıda hasar oluşurken, tarım toprakları de ziyan gördü. Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Orman Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Oğuz Kurdoğlu, “Eriyen karlar eğimle önüne ne kattıysa bozup yıkıyor. Yağmurla yahut ani sıcaklıkla süratli kar erimeleri ile çok önemli sorunlarla karşılaşılabilinir, önlemli olunmalı” dedi.
Son yıllarda global iklim değişikliğinin tesirleriyle görülen ani lokal ve şiddetli yağışların can ve mal kayıplarıyla sonuçlanan sel ve heyelanlara yol açtığı Karadeniz Bölgesi’nde, bu sene de hava sıcaklıkları birdenbire arttı. Sıcaklık artışı ile ani erimeye başlayan karlar nedeniyle yumuşayan toprakta heyelan meydana geliyor. Son 2 haftada Ordu’da 293, Trabzon’da 30, Samsun’da 26, Giresun’da 20, Rize’de 18, Artvin’de 6 ve Gümüşhane’de 2 heyelan meydana geldi. Trabzon’un Tonya ilçesindeki heyelanda ise arabadaki 4 kişi, hayatını kaybetti. Heyelanlarda meskenler ile altyapıda hasar oluşurken, tarım yerleri de ziyan gördü.
‘Beklediğimizden fazla ve geç yağdı’
KTÜ Orman Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Oğuz Kurdoğlu, bu yıl kar yağışlarının ülkede yaşanan kuraklık açısından sevindirici olduğunu söyledi. Kurdoğlu, “Çiftçilerin ‘Kar yılı var’ diye kelamı vardır. İklimciler de ‘Gökyüzü ağlamazsa yeryüzü gülmez’ derler. Bu açıdan değerlendirdiğimiz vakit bütün ülkemizde önemli kuraklık vardı. Kimi bölgelerde bilhassa barajlar neredeyse sıfırlanmıştı. Kar yağışının hem ekosistem açısından hem de bütün hayat formları açısından çok derece büyük kıymeti var. Lakin bu yıl beklediğimizden fazla kar yağdı, epeyce geç yağdı ve uzun sürdü. Önemli bir kar stoku oluştu” dedi.
‘Heyelan, sel ve taşkın için risk’
Eriyen karların çok eğimli bölge ve topraklarda risk oluşturabileceğini söyleyen Doç. Dr. Kurdoğlu, “Doğu Karadeniz bütünüyle eğimli arazi hatta birtakım yerlerde eğim yüzde 70 ile 80 ortasında. Daha yüksek olan yerler de var. Buralarda kar erimeye başladığı vakit heyelan oluşturması olağan lakin bu heyelanı tetikleyen ögeler var. Ormanlarda önemli azalma ve bozulmalar var. Tarım alanları olması gereken eğimin çok üstünde yayılış gösteriyor ve buralarda tarım yapılıyor. Bu hem erozyon için büyük risk hem de bu tip yağışlarda heyelanlar, sel ve taşkınlar için büyük risk oluşturuyor” diye konuştu.
‘Tedbirli olunmalı’
Yağışlar ve ani sıcaklıklara bağlı kar erimelerinin tehlike yaratabileceğini kaydeden Doç. Dr. Kurdoğlu, “Doğu Karadeniz’in pek çok yeri çay ve fındık tarlası. Üstelik çok eğimli yerlerde bu yapılıyor. Çay ve fındık toprağı tutma bakımından çok yararlı bitkiler değil. Bu da mevcut su ve kar stokunu erdiği vakit bir ölçüsünü bünyesinde tutup bir ölçüsünü da toprak altına geçirecek düzeneklerden mahrum. Eriyen karlar eğimle birlikte önüne ne kattıysa bozup yıkıyor. Yağmurla yahut ani sıcaklıkla süratli kar erimeleri ile çok önemli sorunlarla karşılaşılabilir, önlemli olunmalı. İnşallah bu üzere felaketleri yaşamamış oluruz” dedi.
