Rusya’ya karşı uygulanan yaptırımlar bilhassa yabancı şirketleri ve Putin’e yakın olan ultra varlıklı iş adamlarını yani oligarkları vurdu. Oligarkların on milyarlarca dolar parasına el koyulurken Rusya’nın SWIFT sisteminden çıkarılması nedeniyle binlerce yabancı ve Rus şirket ödeme sorunu yaşamaya başladı. Yaptırımların birinci gününden itibaren, Rus oligarkların ve Batılı şirketlerin Türkiye’ye gelmesi konuşuluyordu. Kelam konusu argümanlarla ilgili Ertuğrul Özkök kelam konusu tezlerle ilgili dikkat çeken kulis bilgileri paylaştı. Rus sermayesinin ve Batılı şirketlerin Türkiye’ye taşınacağı argümanlarına yer verdi. İşte yazının ilgili kısmı:
“İstanbul’un bilhassa özel bankacılık etraflarının dün gözü iki kıymetli gelişmedeydi.
Biri Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Rusya Devlet Lideri Putin’le yapacağı görüşme…
Öteki ise Hazine ve Maliye Bakanı Nebati’nin, İstanbul’da DEİK ( Dış Ekonomik Bağlar Komitesi) üyeleriyle yapacağı toplantı.
Nedenine gelince…
Özellikle bankacılık etraflarında son 5 gündür en çok konuşulan bahis şuydu:
Rus Oligarklar paralarını ve yatlarını Türkiye’ye getirir mi?
Tabi asıl soru diğer:
Getirirlerse ne olur?
Bir kısmı kara para değil
Bunun nedeni de son günlerde Ankara’da kimi etraflarda geliştirilen şu argüman:
“Şu anda Rus oligarkların elinde 320 milyar dolara yakın para var. Bunun bir kısmının kara para kapsamına girebilir. Fakat küçümsenmeyecek bir kısmı de legal yoldan elde edilmiş para. Münasebetiyle o kısmı artık kendine inançlı bir sığınak arıyor. Sanki bu sığınak Türkiye olabilir mi?”
Özel bankalar tedirginliği hükümete iletti mi?
Bu bahsin hükümet etrafında de konuşulduğunu duyuyorum.
Ancak bilhassa özel bankacılık etraflarında bu hususta büyük bir tedirginlik var.
Çünkü bu parayı alabilecek özel bankaların anında SWIFT dışına çıkarılacağı ve bunun da Türk bankacılık sistemine çok büyük bir darbe vuracağından eminler.
Bu görüşlerin hükümete bildirilmesini isteyen bankacılar da var. Kısaca özel bankalar Rus oligarklarının parasının Türkiye’ye gelmesinden yana değiller.
Erdoğan-Putin görüşmesi
Cumhurbaşkanın Putin’le yaptığı görüşmeden dışarı yansıyan bir cümle bu tedirginliği daha da arttırdı.
Çünkü bu görüşmede, Rusya ile Türkiye ortasındaki ticaretin dolar ve euro dışında ruble, yuan yahut altınla yapılması konusu da gündeme gelmişti.
Bu da, Putin yanlısı Rus oligarklarının paralarının Türkiye’e getirilmesi fikrine güç katabilirdi.
O nedenle Bakan Nebati ile yapılacak toplantı öncesinde konuştuğum kimi bankacılar bu kaygılarının bakana iletilmesi görüşündeydi.
İletilip iletilmediği konusunda bir bilgi alamadım.
Ama kaygıları açıkça lisana getiriliyor.
Mega yatlar Türk limanlarına bağlanırsa
Konuşulan öteki bahis da Rus oligarkların mega yatları.
COVID hasebiyle Avrupa kapılarını kapatınca son iki yılda kimi Rus megayatları bilhassa Bodrum ve Göçek kıyılarına gelmişti.
Bu sayede oligarkların bu kıyıları tanıdığı ve sevdiği, burada arkadaşlar edindikleri, münasebetiyle bir kısmının buralarda gelebileceği kestirimleri yapılıyor.
Ancak Amerika ve Avrupa lükleri bu yatlara da el koyduğu taktirde Türkiye üzerinde de bir baskının oluşup oluşmayacağı şimdilik bilinmiyor.
Tabi oligarkların bankalardaki paraları dondurulduğu taktirde, büyük masrafları yüzünden bu megayatların akıbetinin ne olacağı farklı bir bahis.
Büyük bir kısmı elden çıkarılabilir.
İkinci kulis
Buna karşılık Ankara’ya ulaşan bir öteki istihbarat var ki o daha kıymetli.
Halen Rusya’da çalışan 5 bine yakın Amerikan şirketi, ABD’nin Ankara Büyükelçiliği’ne başvurup, “Faaliyetlerini Türkiye’de yürütüp yürütemeyeceği hakkında bilgi almış.” ABD büyükelçiliği de buna olumlu karşılık vermiş.
Bu bilginin Hazine ve Maliye Bakanı Nebati’ye bildirildiği yolunda bilgi aldım.
Bakan bu bilgiyi çok önemsemiş. Artık Dışişleri’nin görüşü bekleniyormuş.
Evet iki günden beri İstanbul’un iki değerli kulis haberi buydu.”