Ticaret Bakanlığı, gümrük kapılarında kaçak geçişlerin tespiti için yapay zekayla risk tahlili devrine geçecek.
AA muhabirinin edindiği bilgiye nazaran, Ticaret Bakanlığı Gümrük Koruma Genel Müdürlüğü tarafından kullanılacak “Muhafız” isimli yazılım, Avrupa Birliği İştirak Öncesi Mali Yardım Aracı (IPA) fonuyla finanse edildi.
Tamamen yerli ve ulusal imkanlarla TÜBİTAK Bilişim ve Bilgi Güvenliği İleri Teknolojiler Araştırma Merkezi (BİLGEM) liderliğinde geliştirilen yazılıma, BYS Küme AŞ ve HAVELSAN da dayanak sağladı. Ulusal ve özgün bulut bilişim, büyük bilgi ve yapay zeka uygulamaları kullanılarak geliştirilen yazılım, testlerde büyük muvaffakiyet sergiledi.
Projeyle, yapay zeka ve büyük bilgi teknolojilerinin kullanıldığı bir yönetişim aracı geliştirilerek, Bakanlığın gümrük nezaret ve denetim işlevinin artırılması hedefleniyor.
Muhafız sayesinde farklı bilgi kaynaklarından gelen büyük data, hem yığın hem akan bilgi olarak işlenip yapay zeka algoritmalarıyla tahlil edilecek. Böylelikle insan uğraşıyla ortaya çıkarılmayacak tahliller ve risk bağları, yapay zeka teknolojileriyle tespit edilebilecek.
Projeyle gümrük kapılarında kaçakçılık ve usulsüzlükle uğraşta aktifliğin artırılması, karar verme ve gümrük denetim süreçlerinin hızlandırılmasıyla dış ticaretin de sürat kazanması bekleniyor.
Bu ay içinde alanda kullanıma alınacak
Türkiye gümrük kapılarına yapay zeka dayanaklı denetim kapasitesi kazandıracak yazılımın, bu ay içinde alanda kullanıma alınması öngörülüyor.
Muhafız yazılımında, gümrüklerdeki çeşitli durumlara nazaran kullanım senaryoları da yer aldı. Gümrük kapılarından geçen kişi ya da eşyayı mercek altına alacak sistem, milyonlarca datayı ve binlerce gümrük beyannamesini yapay zeka sistemiyle inceleyerek, “Risklidir” ya da “Riskli değildir” biçiminde alarm verecek.
Yapay zekayla mümkün olduğunca az beyannamenin riskli görülüp uyarılması, böylelikle gümrük koruma işçisinin vaktini çok almadan birebir vakitte nitekim riskli mevzuların yakalanması öngörülüyor.
Araç ve gemi datalarını anlık tahlil edecek
Araç ve gemi takip bilgileri de anlık olarak Muhafız’a gelecek ve anormallikler de anlık tespit edilecek.
Türkiye, bu sistemle, gümrük kapılarında yapay zeka, bulut bilgi ve büyük bilgi teknolojileri kullanan dünyadaki sayılı ülkeler ortasına girecek.
Muhafız yazılımı, gelecekte oluşacak yeni usulsüzlük ve kaçakçılık usullerine nazaran güncellenebilecek. Sisteme, buna nazaran yeni bilgi kaynakları ve senaryolar eklenebilecek.
