Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin‘in Ukrayna’nın doğusunda yer alan ve Rus ayrılıkçıların elinde bulunan Donetsk ve Lugansk bölgelerini tanıdığını açıklamasının akabinde Erdoğan’dan birinci açıklama geldi.
Konuyla ilgili birinci değerlendirmesini Afrika ziyareti sırasında yapan Erdoğan, “Biz Rusya’nın bu kararını kabul edilmez olarak değerlendiriyoruz” dedi.
Erdoğan, Afrika ziyareti kapsamında Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nden Senegal’e geçerken uçakta gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’a yöneltilen sorular ve karşılıkları şöyle:
Ukrayna ile ilgili soracağım. Şimdiye kadar memleketler arası diplomaside bir muvaffakiyet kazanılamadı. Kriz yumuşatılamadı, giderek de geriliyor. Amerika’dan gelen açıklamalarda da güya “yarın sabah ya da öbür gün saldıracak” şeklinde provokatif tabirler var. Avrupalı önderlerin teşebbüslerinden de bir sonuç çıkmadı. Türkiye’nin, sizin başlattığınız bir süreç var. O ne etapta? Buradan diplomasinin hala bir bahtı var mı?
Şu an prestijiyle Amerika’nın açıklamaları ve bilhassa bu Münih Konferansındaki gariplikler, hepsi nereye çalıştı, nereye çalışıyor muhakkak değil. Bana nazaran Münih Konferansı da zati yalnızca bir NATO Tepesi olmaktan öteye geçmedi. Biz bu krizde en başından beri tansiyonun düşürülmesi için samimi bir çaba sergiledik. Krizin tahliline ait bildirilerimizi net bir halde ortaya koyduk. Son gelişmeler üzerine Dışişleri Bakanlığımızın yaptığı açıklamada da Rusya’nın kelamda Donetsk ve Luhansk Cumhuriyetleri’ni tanıma kararının Minsk Anlaşmaları’na karşıt olduğu belirtildi. Bu kararın Ukrayna’nın siyasi birliğinin, egemenliğinin ve toprak bütünlüğünün açık ihlali manasına geldiği vurgulandı. Biz Rusya’nın bu kararını kabul edilmez olarak kıymetlendiriyoruz. Taraflara sağduyu ve memleketler arası hukuka riayet davetimizi yineliyoruz.
Ukrayna’da bir savaş çıkarsa bunu bir biçimde Karadeniz’in istikrarsızlaşması olarak görebiliriz. Doğu Akdeniz gibi… Batı daha çok Karadeniz’e ağırlaşacak. Türkiye için yeni tıp tehditler telaşı taşıyor muyuz? Karadeniz’e bu kadar krizin ağırlaşması bizim için ne tıp yeni tehditler oluşturur?
Biz birebir vakitte Karadeniz ülkesiyiz. Karadeniz ülkesi olmamız nedeniyle birçok önlem paketinin oluşturulması koşul. Biz de bu önlemlerimizi esasen alıyoruz, aldık. Bu formda çalışmalarımızı sürdürüyoruz, sürdüreceğiz. Karadeniz ülkesi olmanın bize yüklediği sorumlulukları bir kenara bırakamayız. Bu anlayışla yolumuza devam edeceğiz.
Ukrayna Devlet Lideri Zelensky’nin Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu üyeleri, artı Türkiye ve Almanya ile bir ortak tepe yapılabileceğini söylemesine nasıl yaklaşıyorsunuz?
Böyle bir teklif şayet uygulama alanı bulursa biz alışılmış ki bu türlü bir teklifin içerisinde de yer alırız. Bunu esasen daha evvel de söz ettim. Bana nazaran olması gereken de budur. Sayın Zelensky’nin bu teklifi, olumlu bir yaklaşımdır. Bu olumlu yaklaşımı şayet gerek Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu üyeleri, gerekse öbür ülkeler kabul ederse biz de bu buluşmada yerimizi alırız.
Altı muhalefet partisi bir müddettir görüşmeler yapıyorlar ve 28 Şubat’ta da kendi sözleriyle güçlendirilmiş parlamenter sisteme dönüş için hazırladıkları mutabakatı kamuoyuna duyuracaklar. Bu 28 Şubat tarihine bir reaksiyon oluşmuştu lakin onlar bunu dikkate almıyorlar. Hatta CHP önderi, kendisinin de bir 28 Şubat mağduru olduğunu, Batı Çalışma Kümesi tarafından fişlendiğini tabir etti. Toplantıyı da Bilkent Otel’de yapıyorlar. Sembolik olarak onun da şöyle bir ehemmiyeti var. Sizin 2001’de partinin kuruluşunu açıkladığınız yer. Bu benzerlikler size hayatın olağan akışında olağan şeyler üzere mi geliyor? Nasıl yorumlamak lazım? Bir de Kılıçdaroğlu, başka beş önder tarafından kendisine teklif edilmesi durumunda Cumhurbaşkanı adayı olacağını açıkladı. Değerlendirmeniz nedir?
Yeter ki kararı daima birlikte kesinleştirsinler de vatandaş bunlara “artık yetti be” demesin. Geldikleri nokta bu. Olağan Ahlatlıbel’den mutlu mu kalmadılar da Bilkent’e kaydırdılar bu işi, o da farklı bir husus. Bizim Cumhur İttifakı olarak bu noktada rastgele bir zahmetimiz yok. Biz şu anda Cumhur İttifakı olarak AK Parti, Milliyetçi Hareket Partisi, Büyük Birlik Partisi yolumuza devam ediyoruz. Bundan sonra Cumhur İttifakı içerisinde güçlendirme noktasında birtakım gelişmeler olursa bu da olağan bizim tarafımızdan olumlu bir formda kıymetlendirilir. Biz rastgele bir probleme düçar olmadan yolumuza kararlı bir halde devam ediyoruz. Artık bunlarda bir taraftan bakanlıkların vesaire paylaşımı da başladı. Olağan bu paylaşım nereye kadar, nasıl gidecek bir de o var. Onları da natürel vatandaşımız izliyor. Ancak bizim bu bahiste da bir kederimiz yok. Biz şu anda Cumhur İttifakı olarak rastgele bir zahmet yaşamadan yolumuza devam ediyoruz, devam edeceğiz. Ancak onlar masanın altında kim var, masanın etrafında kimler var şu anda bunu konuşuyorlar. Bunların evvel masanın altında kimlerin olduğunu da bulmaları lazım. Dışarıda bıraktıkları bir siyasi parti var. O siyasi parti nasıl bir hal koyacak, o da farklı bir mevzu. Biz bununla fazla meşgul olmayalım; nasıl olsa milletimiz bu işi çözüyor.
Cumhur İttifakı’nın güçlendirilmesi üzere bir sözünüz oldu. Cumhur İttifakı genişleyecek mi? Sözlerinizi o denli mi anlamalıyız?
Genişlemeye uygun bir durum kelam konusu olursa bu kıymetlendirilir. Ancak doğal şu anda Millet İttifakı’nın içerisinden rastgele birini almayız. Şu anda Cumhur İttifakı olarak biz gerek Devlet Bahçeli Beyefendi gerek Mustafa Destici Beyefendi ile gerekli değerlendirmelerimizi yaparız, ona nazaran atılması gereken adım varsa bu adımı atarız. Lakin şu anda AK Parti olarak kendi tasarrufumuz içerisinde Millet İttifakı’nın içerisinden rastgele birisini ortamıza katamayız. Zira orası bir zillet ittifakıdır. Bundan alıp da biz Cumhur İttifakı’mızı lekeleyemeyiz.
28 Şubat tarihi konusundaki ısrar için ne söylersiniz?
Biz 28 Şubatları onlar üzere yaşamadık. Biz işi tam göbeğinde yaşadık. Bu beyefendi, birtakım şeyleri birbirine karıştırıyor. 15 Temmuz’da havalimanından kaçıp giderken tanklar ona nasıl yolu açtı? Tankların ortasından nasıl bir müdafaa altında Bakırköy Belediye Liderinin konutuna gittiğini herkes biliyor. On binler havalimanında toplandığı vakit oradan nasıl kaçıp gitti ve daha sonra yaptığı açıklamalarda ne dedi? “Haberim olsa ben de beklerdim.” dedi. Bu adam yalancı. Haberi yokmuş; haberi olmadığı için de beklememiş ve çabucak Bakırköy Belediye Liderinin meskenine kahve içmeye gitmiş.
İki hafta evvel Kılıçdaroğlu elektrik faturasını ödemeyeceğini söyledi. CHP zihniyeti aslında bu ülkeye verdiği zararın faturasını ödememişti. Fatura ödememe alışkanlığı buradan mı geliyor? Bu türlü bir muhalefetten elektrik alabiliyor musunuz?
Müslüm Baba üzere, tam damardan bir soru oldu. Aslında Cumhuriyet Halk Partisi, tarih boyunca daima bu millete fatura ödetti, hala ödetmeye devam ediyor. Lakin şunu bilmesi lazım ki, artık o devirler geride kaldı. Şu anda Adalet ve Kalkınma Partisi iktidarda. Sen elektrik faturasını ödememe yoluna mı gidiyorsun? Atılacak adım muhakkaktır. Bir daha sen bu millete bedel ödetemezsin. O tarih oldu. Ondan sonra sokaklara çık bağır. Ankara’dan İstanbul’a da bir daha kolay kolay yürüyemezsin. Bir de bu işin bu tarafı var.
Geçen haftaki Kabine Toplantısında elektrik faturası konusunda vatandaş lehine düzenlemeler yapılacağı noktasında iletileriniz olmuştu. Bu mevzuda masadaki formül netleşti mi? Yeni düzenlemedeki son durum nedir?
210 kilovatsaate kadarki indirimli tarifede ve 210 kilovatsaatin üstündeki ünite fiyatlarda vatandaşlarımızın lehine olacak yeni bir düzenleme imkanı üzerinde şu anda çalışılıyor. Esnaf ve sanatkarlar için de indirimli bir tarife kelam konusu olabilecek. Sivil toplum kuruluşlarının elektrik aboneliği de ticarethane statüsünden konut statüsüne dönüştürülecek. 1 Mart prestijiyle bu uygulamaya geçmeyi planlıyoruz. Bu adım da milletimizin sesine kulak verdiğimizin göstergesidir. Vatandaşlarımızı rahatlatacak tahliller sunmaya devam edeceğiz.
Faturalardan konuşurken marketler de gündemdeki yerini koruyor. KDV indirimine gittiniz ancak buna karşın marketler evvel artırım yaptı, sonra kelamda o indirimler geldi. Vatandaşlar da marketlere çok yansılı. Bir yandan çalışmaları biliyoruz, halihazırda cezalar kesiliyor. Vatandaşların yansısı cezaların yetersiz olduğu tarafında. Nasıl bir süreç işleyecek?
Vatandaşlarımız müsterih olsun. Gerek Ticaret Bakanlığımız gerekse Hazine ve Maliye Bakanlığımız KDV indirimlerinin fiyatlara yansıtılıp yansıtılmadığıyla ilgili incelemeleri sıkı bir halde yapıyor. Burada önemli bir kontrol ve yaptırım düzeneğimiz kelam konusu. Bunun haricinde bir eserin fiyatının evvel 50 liradan örtülü bir biçimde 100 liraya çıkarılıp sonra da yüzde 40 indirim yapıldığı söylenerek 60 liraya satılması üzere uygulamaların da önünü kestik. Bu yolla enflasyona da aslında önden bir yükleme yapılıyordu. Yeniden yüksek fiyatlarla alakalı konseyimiz şikâyet ya da kontroller sonucu rastgele bir tespiti olması durumunda gerekli cezaları kesiyor ve bunların tahsili sağlanıyor. Tıpkı formda stokçuluğa yönelik tespitlerde de gerekli müeyyideler uygulanıyor. Hür piyasa iktisadının sağladığı alanların suistimaline, vatandaşımızın aldatılmasına ve hakkının yenmesine asla müsaade etmeyiz. Cezalarla ilgili kimi artırımlar kelam konusu oldu. Tekrarı halinde bu cezalar daha da artırılarak uygulanır.
Hal yasası vardı gündemde. İstenilen niyete ulaşmaz diye mi düşündünüz de bekliyor yoksa genişletiliyor mu? Neden çıkmadı o?
Tüketiciye yönelik üzerinde çalıştığımız dört düzenlememiz var. Bir tanesi tüketiciyi müdafaaya yönelik bir düzenleme. O bitmek üzere. İkincisi e-ticaretle alakalı düzenleme. Üçüncüsü perakende ve dördüncüsü de hal kanunu. Bunların hepsi birlikte düşünülebilir. Hal Kanunuyla alakalı bir taslağımız var ancak dilek ettiğimiz neticeyi alabilmek için sıralı birtakım adımların gerçekleşmesi gerekiyor. Bu ortada Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığımız büyük vilayetlerin büyük hallerinin çıkışlarında denetim noktaları oluşturdu. Burada hem Hazine ve Maliye Bakanlığımızın hem de Ticaret Bakanlığımızın kontrol elemanları var. Eserlerin halden çıkışından markete ulaştığı fiyata, kamyonların taşıdıkları ölçüye kadar bir kontrol kelam konusu. Halleri tam manasıyla kayıt altına almak istiyoruz. Çıkacak olan düzenlemeyle hem hal içerisindeki idarenin regüle edilmesini hem oraya üreticilerin girmesini sağlayacağız. Yani orada muhakkak bir kotada üretici birliklerine bir kontenjan vereceğiz ve onların hallere girmesini sağlayacağız ki fiyatların dengelenmesinde bir rol oynayabilsinler. Alışılmış taslağımız var fakat bu düzenlemeleri yapıp ardından onu geçireceğiz. Bir sıralaması ve bir mantığı var kendi içerisinde.
Ukrayna’dan getirilen Necip Hablemitoğlu cinayetinin kilit ismi Nuri Gökhan Bozkır, Ankara Emniyet Müdürlüğünün 12 günlük eforu sonucunda itirafçı oldu. Burada cinayeti nasıl işlediğini bütün detaylarıyla anlattı. Fakat verdiği isimlerle bu işin kapatılacağı, sonuca götürülemeyeceği üzere argümanlar var. Bu mevzuda değerlendirmenizi alabilir miyiz?
Nuri Gökhan Bozkır Ukrayna’dan MİT marifetiyle Türkiye’ye getirildi ve Emniyet Müdürlüğünde sorgulandı. Sorgusu sonrası tutuklanarak cezaevine gönderildi. Birtakım sözlerde bulundu. Söylediklerinin o ölçeklere oturup oturmadığı, neyi tanım edip etmediği, tabirde bulunduğu bireylerin o tarihteki baz ve HTS kayıtlarıyla nerede olduğuyla birlikte pahalandırılacak. Ancak sorunda bir FETÖ izi olduğu birinci başta da bugün de o belge içerisinde netleşmiş durumda. Onun için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı da bu hususta önemli bir biçimde tahlil ortaya koyuyor. Emniyet de o denli. Birlikte bir çalışmayı devam ettiriyorlar.
İsrail Cumhurbaşkanı Herzog’un ziyareti katılaştı. Bu ziyaretten hem bölge genelinde hem Filistin özelinde birebir vakitte da Türkiye-İsrail münasebetleri bakımından neler bekliyorsunuz?
Sayın Herzog’un bu ziyaretini nitekim biz de önemsiyoruz. Bu ziyaretle birlikte Türkiye-İsrail bağlarındaki atılan adım, bundan sonra başka boyutlarda da görülebilir. Filistin probleminde bilhassa bu yapılaşmalarla ilgili atılan adımlarda tahlil noktaları tahminen gündeme gelebilir. Temennimiz odur ki, bu ziyaretle birlikte bu işi güçlü kılacak adımları atalım. Burada bir öteki değerli husus, Türkiye-İsrail münasebetlerinde doğalgazdan tutun başka birçok mevzuya varıncaya kadar adımların atılmasıdır. Bir orta bu adımları atma noktasına gelmiştik ancak o zamanki İsrail Başbakanı’nın bu işe olumsuz bakışıyla o süreci devam ettiremedik. Lakin şu anda tahminen çok daha farklı gelişmeler olabilir. Temennimiz odur ki, Türkiye-İsrail ortasında bu adımı atmak aramızdaki bağlantıları güçlü kılabilir ve böylelikle bölgeyi geleceğe yönelik bir barış havzasına dönüştürebiliriz.
Körfez ülkeleriyle atılan yeni adımlar çerçevesinde Suudi Arabistan ile nasıl bir evredeyiz? Yakın tarihte bir temas, bir ziyaret kelam konusu olabilir mi?
Biz elbette Suudi Arabistan’la da münasebetlerimizin geliştirilmesini istiyoruz. Dışişleri Bakanımız geçtiğimiz yıl Riyad’ı ziyaret etti. Mevkidaşıyla diğer görüşmeler de yaptı. Kardeşim Kral Selman’la telefon görüşmelerimiz olmuştu. Hastalığımız çerçevesinde kendilerinden de geçmiş olsun iletisi aldık. Önümüzdeki devirde olumlu diyalogumuzu devam ettirme ve bağlarımızı somut adımlarla ilerletme isteğindeyiz.
Yunanistan’daki Lavrion kampının terör örgütü PKK’ya eleman temini için harekete geçirildiğine ait geçtiğimiz hafta İçişleri Bakanı Süleyman Soylu açıklamalarda bulunmuştu. Aslında burası uzun yıllardır faaliyeti olan bir kamp ve Yunan makamları tarafından mülteci kampı statüsüne büründürülmüş durumda. Bununla ilgili bir adım atılıyor mu? Yunan makamlarıyla bir görüşme yapıldı mı?
Yaklaşık 7-8 aydır Lavrion kampına eleman aktararak orada eğitip, oradan da Irak üzerinden tekrar PKK’ya ve öteki taraflara sevk etmeye yönelik bir altyapı var. 7-8 ay öncesine kadar bu türlü bir şey kelam konusu değildi. Biz isimleri tespit ettik. Dışişleri üzerinden, Yunanistan’a bu isimleri bildirdik. “Şu isimler sizin tarafa geçti, burada da PKK eğitimi alıyorlar, isim isim şunlardır” dedik. Bunun üzerine bir hareketlenme var. İkinci bir şey daha var; terör örgütünün kırsalda hareketsiz kalınca kent içerisinde hareket yapmak konusunda bir atakları var. Bunu birkaç defa Suriye’den Nusaybin çizgisinden, Kızıltepe sınırından içeriye sevk etmek suretiyle yapmaya çalıştılar. Bu sınırlar engellendi. Bunlar engellenince bu sefer Yunanistan üzerinden talimatlar vermeye başladılar. İki ayağı var. Hem adam eğitmek ve sevk etmek, hem de yurt içerisindeki terör örgütünün kent içine hareketliliğini Lavrion kampı üzerinden sağlamak üzere iki atakları var. Bu iki atılımlarını de Yunanistan’a bildirdik.
Üç ülkeyi kapsayan Afrika seyahatinizin birinci ayağı tamamlandı. Buradaki gözlemleriniz, beklentileriniz nelerdir?
Öncelikle bu ziyarette bize eşlik ettiğiniz için size teşekkür ediyorum. Biz Türkiye olarak kazan-kazan anlayışıyla Afrika’nın kalkınmasına katkı sunmaya, karşılıklı ticaret hacmimizi artırarak daima bir arada kazanmaya yönelik çalışmalar yürütüyoruz. Bu cinsimizin birinci noktası olan Kongo Demokratik Cumhuriyeti 2,3 milyon kilometrekarelik yüz ölçümü ve 90 milyon üzere bir nüfus ile çok büyük bir ülke. Önemli manada varlıklı yeraltı kaynaklarına sahipler. Birçok eserde zenginlikleri var. Bakırdan tutun elmasa varıncaya kadar, önemli manada yeraltı metal zenginlikleri mevcut. Bütün bunlara karşın sanki niye bugüne kadar Kongo Demokratik Cumhuriyeti bir sıçramaya sahip olamadı? İşte bunlar maalesef Afrika’nın kara bahtı, yazgısı. Batı’nın Afrika’yı nasıl soyup soğana çevirdiğini daima bilirdik duyardık. Fakat bunu bir de gelip yerinde görünce insan o vakit kahroluyor. Burada bütün yol güzergahlarında gördüğümüz insanların hali bize bir sinyal veriyor. Tablo çok açık net ortada. Batı, burayla ilgili bugüne kadar rastgele olumlu bir şey yapamaz mıydı? Bunlar buraya yıllardır gelirler masraflar. Sanki var mı bir dayanakları? Yok. Bizim Afrika’ya verdiğimiz ehemmiyetin ne kadar kıymetli olduğu günbegün ortaya çıkıyor. Mesela Albayrak Grubu’nun Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde paklık işini aldığını öğrenince doğrusu çok sevindim. Albayrak’ın bu işi hiçbir yerde görülmeyen bir formda ve hızla başaracağına inanıyorum. Niçin? İstanbul’da biz bu işi Albayrak’la başardık da onun için. Ben alışılmış Cumhurbaşkanıyla görüşmemde de “Türk şirketleri sömürmek için gelmezler, kazan-kazan temeline nazaran burada sizlerle iş yaparlar. Bir yıl içinde buranın nasıl temizlendiğini, buradaki değişimi göreceksiniz” dedim. O da memnun oldu. Bunlar kitabı yazılacak çok çok değerli değişimler. Ben bu bakımdan burayı önemsiyorum. Afrika’nın tam ortasında devasa bir ülke olan Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin inşallah bir sıçrama yapacağına inanıyorum. Hasebiyle bizim burayla bağlarımızı geliştirmemiz lazım. İş adamlarımızı buraya sevk etmek, buradaki yatırımları geliştirmek suretiyle inşallah farklı adımları atarız.
Gine-Bissau’da büyükelçiliği yakında açacağınızı belirttiniz. Afrika’da 54 ülke var, Türkiye’nin Afrika’da 1923’ten 2002’ye kadar 12 elçiliği varmış. Sizin döneminizle birlikte 31 yeni elçilik açılarak 43 elçiliğe ulaşılmış. Ortada açılmayan elçilikler var. Yeni elçilikler açılacak mı? 54’te 54 üzere bir maksat koyuyor musunuz? Elçilikler açılıyor ancak çalışmalarını nasıl buluyorsunuz?
Bir kere elçiliklerin açılması demek, sizin o ülkede varlığınızın ispatı demektir. Şayet siz bir ülkede var olmak istiyorsanız, orada sizin elçiliğinizin olması lazım. Elçilik varsa siz orada varsınız, elçilik yoksa yoksunuz. Kimi ülkelerde mesela yanındaki yahut bir ilerisindeki komşu ülkelerden görevlendirilmiş elçiler var. Lakin şahsen o ülkede bizim büyükelçimizin olması, futboldaki tabirle adam adama markaj demektir. Bunu yapmamız lazım. Artık biz Afrika’daki büyükelçilik sayımızı 43’e çıkarmak suretiyle bunu başardık. Geldiğimizde 12 taneydi. Alışılmış bu türlü yürümesi mümkün değildi. Artık ise farklı bir Türkiye var. Dünya bizi bu noktada gıptayla izliyor. “Bunlar hakikaten çılgın Türkler” diyorlar. Bütün buralara girmemiz, buralarda bu adımları atmamız gerekiyordu. Mesela Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde Sayın Tshisekedi’ye dedik ki “Bize iki dönümlük bir yer vermişsiniz lakin iki dönüme büyükelçilik bize uymaz. Onun için 10 dönüm falan bir yer bize verin.” Artık 10 dönümlük bir yeri bize verdiler. Irmağın kenarında hoş bir yer dediler. Çabucak Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımızdan bir heyet, Dışişleri Bakanlığımızdan bir takımla birlikte gelip buraya bakacaklar, yer etütlerini yapacaklar, ondan sonra nihai kararımızı vereceğiz ve hızla de buradaki büyükelçilik binasının inşasına inşallah başlayacağız. Senegal de bu türlü oldu. Orası da 10 bin metrekare. Onun yeri de çok hoş. Dorukta görkemli bir yer. Oradan bütün ummana bakıyorsunuz.
Sıkça yaptığınız Afrika seyahatleriniz Batı basınında sık sık haber konusu oluyor. Bunlar “Türkiye’nin Afrika’daki yükselişi” başlıklarıyla veriliyor. Bu bahiste Afrika’ya Batı’nın yaklaşımı ile Türkiye’nin yaklaşımı ortasındaki farklılıkları nasıl değerlendirirsiniz? Batının yaklaşımı ile Türkiye’nin yaklaşımı konusunda görüştüğünüz Afrikalı başkanlardan nasıl geri dönüşler alıyorsunuz?
Afrikalı başkanların Türkiye’ye yönelik yaklaşımları günden güne daha olumlu bir hal alıyor. “Türkiye hakikaten kazan-kazan temeline nazaran ülkelerimize geliyor” diyorlar. Aslında tarih tekrar tekerrür etti. Nasıl tekerrür etti? Ecdadımız buralara geldiği vakit sömürge mantığıyla, anlayışıyla gelmedi. Tam tersine buraları inşa ve ihya etmek üzere geldi. Artık biz de inşa ve ihya etmek üzere geliyoruz. Kimlerle? İş adamlarımızla birlikte. İş adamlarımıza diyoruz ki “Burada yatırım imkanları var. Bu yatırımlara girmelisiniz lakin sömürmek için değil; hem siz kazanacaksınız hem de bu ülkeye kazandıracaksınız.” Sağ olsun iş adamlarımız da bu anlayışla işlerine devam ediyorlar. Nitekim iş adamlarımız da buralarda çok önemli alın teri döküyorlar; hem kazandırıyorlar hem de kazanıyorlar. Bu bizi de memnun ediyor. Zira yapıtı görüyoruz. Bu yapıtlarla birlikte o ülkelerin Türkiye’ye karşı bakışları daha olumlu hale geliyor.
