Türkiye süt ve süt eserleri ihracatı son periyotta yakaladığı ivmeyle artarak devam ediyor. Pandemide tedarik zincirinin kırılması ve Türk eserlerin uygun olmasıyla başta Kuzey Afrika ülkeleri olmak üzere birçok ülke alımlarını Türkiye’ye yöneltti. Pandemi ile öne çıkan Kuzey Afrika pazarı, ihracatın en fazla yapılan ülkelerin sırlamasını da değiştirdi. Geçen yıl yüzde 45,7 artışla 438,6 milyon dolarlık ihracatla kapatan kesim, dondurma ve laktozun da eklenmesiyle 500 milyon dolarla kapattı. 2021’de en çok ihracat 69 milyon dolarla Mısır’a yapılırken, ikinci sırada 60,5 milyon dolarla Irak ve üçüncü sırada Cezayir yer aldı. Mısır’a ihracat yüzde 350 artarken, Cezayir’e yüzde 456 artış gösterdi. Irak’a ise tıpkı düzeyde kaldı. Kelam konusu ülkelere bu yılın birinci iki ayda Mısır’a 23,8 milyon dolar, Cezayir 13,6 milyon dolar, Irak 8,2 milyon dolar ihracat yapıldı. Kesim, bu yılın birinci iki ayında yüzde 53 artış ile 95,6 milyon dolar ihracat yaptı. Tekrar bu periyotta en çok ihraç edilen ürüneler süt ve krema, tereyağı ve peynir altı suyu oldu.
Konjektörün tesiri ihracatta ivme kazandırıyor
Süt ve süt eserleri ihracatında geçen yıl olduğu üzere bu yıl da artış beklediklerini kaydeden Ambalajlı Süt ve Süt Eserleri Sanayicileri Derneği Lideri Harun Çallı, 2021 yılında 300 milyon dolara yakın peynir üzere kümeleri olan son eser ihracatı yapıldığını aktardı. İhracatın içinde ne kadar çok katma bedelli eserlerin yer alması o kadar âlâ olduğunu söyleyen Çallı, şayet konjektörün bu türlü devam etmesi ve hammaddede dert yaşanmaması durumda ihracatın ivme kazanacağını söyledi.
Şu anda süt eserlerinde ihracatın artması Türk eserlerinin uygun olmasından kaynaklandığını belirten Çallı, daha evvel Türkiye’yi öbür pazarlardan kıymetli bulan alıcıların artık Türkiye’den alım yaptığını söz etti. Türkiye’nin lojistik kolaylığı ve fiyatının daima düşük olmasına karşın evvelden alıcıların alım yapmadığına dikkat çeken Çallı, “Cumhurbaşkanın, Ortadoğu ve Afrika ziyaretleri ihracatta tesirli oldu. Biz Irak’a yüklü sattığımız eser peynir ve birtakım istatistiklerde eseri baz alıyoruz. Çin’e ve Irak’a sattığımız bilhassa rendelenmiş dolum mozzarella yapıyoruz. Süt tozu üzere öbür eserler konjektörden ötürü fırsat eseri olarak öne çıkıyor” diye konuştu.
Afrika’da kalıcı olmalıyız
Mısır’a yapılan ihracata değinen Çallı, fiyatın daha uygun olmasından ötürü talep gördüğünü söyledi. Geçen yıl Mısır’a daha çok süt tozu ihraç edilmesinden ötürü birinci sırada yer aldığını söz eden Çallı, “Bizim için bedelli olan katma bedelli ve son eser ihracatı. Yeni periyotta temennimiz; ihracat artışı yaşadığımız pazarlarda eserlerimizin beğenilmesi ve daha sonra fiyat tutmadığı vakit da talep eden birilerinin olması. İhracatın arttığı ülkelerde bir penetrasyon yakalanırsa bunun bir kısmı kalıcı olabilir” dedi.
Öte yandan son yıllarda Katar’a yapılan ihracatta yaşanılan gerilemeye de değinen Çallı, her ülkenin ithalatı önlemeye ve kendi üretmeye çalıştığını belirtti.
Çin’e ihracat yavaşlaması konteyner kaynaklı
İstanbul Su Eserleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Lider Yardımcısı Teoman Durukan, bu yıl her hâlükârda ihracatın 500 milyon doları geçeceğini ve yüzde 10 büyüme hedeflediklerini söyledi. İhracatın artırmasında çiğ süt fiyatlarının düşük olması, COVID-19 salgınından ötürü lojistikte yaşanan problemler ve Türkiye’nin tedarikte ön plana çıkmasından kaynaklandığını lisana getiren Durukan, ayrıyeten Avrupa’da yaşanan maliyet artışlarının yüksek olması da tesirli olduğunu kaydetti. 2021’de en çok ihracatın evvelki yıla kıyasla yüzde 350 artışla 69 milyon dolarla Mısır’a yapıldığına dikkat çeken Durukan, “2021’de Çin’e ihracat yüzde 262 artışla 15 milyon dolardan 53 milyon dolara yükseldi. Çin’e son aylarda ihracatın yavaşlamasında hem taşıma maliyetlerinin yükselmesi ve konteyner bulmada yaşanan zahmetlerden kaynaklanıyor. AB ülkelerine ihracat ise 2021’de 2020 yılına kıyasla yüzde 45 artışla 8 milyon dolar oldu. Bu yılın Ocak ayında geçen yılın birebir periyoduna nazaran ise ihracat 10 kat aratarak 2 milyon 446 bin dolara yükseldi. AB’ye ihracat onayı alan firma sayısı 31’e çıktı” dedi.
