Beyaz Saray, ABD Lideri Joe Biden’ın 24 Nisan 1915 olaylarının 107’nci yılına ait yaptığı açıklamayı paylaştı.
Açıklamanın birinci kelamlarında “24 Nisan 1915’te Osmanlı otoriteleri Ermeni entelektüelleri ve cemaat başkanlarını tutuklandı. Böylelikle 20’inci yüzyıldaki en makus vahşetlerden biri olan Ermeni soykırımı başladı” tabirlerine yer verildi.
Biden, “Ermeni soykırımını hatırlarken, nefretin her halindeki çürütücü tesirine karşı tetikte olma kelamımızı yeniliyoruz. Kendimizi dünyada yara izleri bırakan vahşetlere karşı ses çıkarmak ve durdurmaya tekrar adıyoruz. ‘Büyük felakette’ (Meds Yeghern) kaybedilenlerin yasını tutarken düzgünleşme ve daha düzgününü inşa etme, çocuklarımız için daha barışçıl bir dünya eforlarımızı ikiye katlayalım” dedi.
Çavuşoğlu: İki yüzlü
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise Biden’ın açıklamalarına reaksiyon göstererek, “Bazı batılı başkanlar son günlerde ‘soykırımın’ fakat mahkeme kararıyla tespit edilebileceğini savunuyor. Doğru! Tıpkı bireylerin, yetkili bir mahkeme kararı olmadan #1915 olayları için ‘soykırım’ sözünü siyasi saiklerle kullanmaları ise iki yüzlülüklerinin en bariz örneğidir” dedi.
Bazı batılı liderler son günlerde “soykırımın” ancak mahkeme kararıyla tespit edilebileceğini savunuyor. Doğru!
Aynı kişilerin, yetkili bir mahkeme kararı olmadan #1915 olayları için “soykırım” kelimesini siyasi saiklerle kullanmaları ise iki yüzlülüklerinin en bariz örneğidir. pic.twitter.com/3uQ2AVTeMJ
— Mevlüt Çavuşoğlu (@MevlutCavusoglu) April 24, 2022
Dışişleri’nden kınama
Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada ise, “1915 olayları konusunda tarihi olgularla ve memleketler arası hukukla bağdaşmayan açıklamaların geçerliliği bulunmamaktadır. Buna ABD Lideri Biden’ın 2021 yılında yaptığı kusurun tekrarı niteliğindeki bugünkü şanssız beyanı da dahildir. Siyasi saiklerle tarihi gerçekleri çarpıtan, bu cins açıklamaları ve kararları reddediyor, bu yanlışta ısrar edenleri kınıyoruz.
24 Nisan 2022 Tarihinde Bazı Ülkelerin Hükümet Yetkililerince Yapılan Beyanlar Hk. https://t.co/0OjuJEpSqh pic.twitter.com/d1RSIm6sGM
— T.C. Dışişleri Bakanlığı (@TC_Disisleri) April 24, 2022
Tarihten hasımlık çıkarmaktan öteki emele hizmet etmeyen tek taraflı ve seçici yaklaşımlar ahlaken sıkıntılı, siyaseten arka niyetlidir. İnsani ve vicdani duruş, etnik ve dini ayrım gözetmeksizin o periyotta yaşanan tüm acıların anılmasını gerektirir. Türkiye, Ermeniler dahil tüm Osmanlı nüfusunun yaşadığı acıları hürmetle anmaktadır. Bu acıları siyasete materyal yapma teşebbüslerini reddediyoruz.
Türkiye, 1915 olayları üzere tarihin tartışmalı periyotlarının önyargısız biçimde, bilimsel ve hukuksal temeller çerçevesinde araştırılması ve adil bir hafızaya ulaşılması gerektiği görüşündedir. Bu anlayışla Türkiye, Ortak Tarih Komitesi kurulmasını önermiş, arşivlerini açmıştır.
Türkiye, bölgesinde ve dünyada barış ve istikrarın hakim olması, işbirliği ruhunun öne çıkması için uğraş göstermektedir. Ermenistan’la başlatılan olağanlaşma teşebbüsü bu anlayışın bir diğer tezahürüdür.”
AKP Sözcüsü Çelik: Hiçbir temeli yok
AKP Sözcüsü Ömer Çelik yaptığı açıklamada, “ABD Lideri Biden’ın açıklaması tarihi ve tüzel desteklerden mahrumdur. Soykırım iftirasını dal haline getiren lobileri mutlu etmeyi amaçlayan açıklamasının hiçbir temeli olmadığını tabir ediyoruz” dedi.
Ne olmuştu?
ABD Lideri Biden 2021’de yaptığı 24 Nisan açıklamasında da “soykırım” tabirini kullanmıştı. Türkiye’de iktidar ve muhalefetten Biden’ın soykırım açıklamasına reaksiyonlar yöneltmişti.