Rusya’nın Ukrayna’ya atakları sürerken, Batılı ülkelerin Moskova’ya yönelik yaptırım dalgası da devam ediyor. Her geçen gün genişletilerek artan yaptırımlar; finans, güç, ulaşım, medya, teknoloji, araba, spor ve ticaret alanlarını kapsıyor.
Küresel yaptırım izleme bilgi tabanı Castellum.ai’nin bilgilerine nazaran, Rusya 22 Şubat’tan itibaren 6 bin 918 yeni yaptırıma maruz kaldı. Rusya’ya uygulanan yaptırımların sayısı toplamda 9 bin 672’ye ulaştı. Rusya, 3 bin 616 yaptırımın uygulandığı İran’ı, 2 bin 608 yaptırıma maruz kalan Suriye’yi ve 2 bin 77 yaptırımın uygulandığı Kuzey Kore’yi geride bırakmıştı.
Dünyada en çok yaptırımın uygulandığı 7 ülkeden oluşan listede 651 yaptırımla Venezuela, 510 yaptırımla Myanmar ve 208 yaptırımla Küba da yer alıyor.
Yaptırımların birden fazla bireylere yönelik
22 Şubat’tan itibaren Rusya’ya yönelik en çok yaptırım kararı alan ülke, 1.013 yaptırımla İsviçre oldu. İsviçre’yi 1.098 yaptırımla İngiltere, 940 yaptırımla Avrupa Birliği (AB), 931 yaptırımla Fransa ve 838 yaptırımla ABD takip etti.
Rusya’ya yönelik 22 Şubat’tan itibaren Kanada 744, Avustralya 644 ve Japonya 620 yaptırım kararı aldı.
Rusya’ya yönelik yaptırımların 5 bin 918’i bireylere uygulanırken, 924’u kuruluşları, 13’ü gemileri ve 3’ü uçakları gaye aldı.
Rus gücünün önüne geçilemiyor
Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, 21 Şubat’ta Ukrayna’nın doğusundaki Rusya yanlısı ayrılıkçıların kelamda idarelerinin tanınmasına dair kararnameyi imzalamıştı. Putin’in kararına reaksiyon olarak Batılı ülkeler, 22 Şubat prestijiyle Rusya’ya yönelik birinci yaptırım kararını açıkladı.
Ukrayna’ya yönelik hücumun resmen başlamasıyla Batılı ülkeler, Rusya’ya “ağır ekonomik bedel ödetmek” için bilhassa finans, güç ve ulaşımla birlikte ticaret ve kişisel kısıtlamaları da içeren çok sayıda yaptırımı yürürlüğe koydu. Buna rağmen doğal gaz boru sınırlarıyla Rusya’ya adeta kelepçelenmiş olan AB, Rusya’dan ithal ettiği güç eserlerine yasak getirecek katı yaptırımları uygulamayı, Rus gücünün fişini çekmeyi başaramıyor. Bu durum, “AB’nin Rusya’nın Ukrayna’ya karşı savaşını finanse ettiğine dair” yıkıcı bir algıya yol açıyor.
Rus iktisadına ziyan vermek, Putin ve üst seviye Rus yetkilileri cezalandırmak için tasarlanmış finansal yaptırımlar dikkati çekiyor. Batılı ülkeler, Rusya Merkez Bankası’nın 630 milyar dolarlık döviz rezervini kullanmasını engellemek için varlıklarını dondurdu.
Otomotiv üreticilerinden Stellantis ve Volkswagen, tüketici eserleri şirketi Henkel, besin şirketleri McDonald’s, Coca-Cola ve Starbucks üzere artan sayıda milletlerarası şirket de yaptırımlardan sonra Rusya’daki faaliyetlerini askıya aldı.
Ödemelerde ruble karmaşası
Ukrayna’nın başşehri Kiev yakınlarındaki Buça’yı Rus güçlerinden 1 Nisan’da geri alan Ukrayna ordusunun, yıkılan binalar ve cesetlerle dolu sokakların yer aldığı bir görünümle müsabakasının akabinde 9 AB ülkesi ve ABD, 250’den fazla Rus diplomatı sınırdışı edeceğini duyurdu.
Rusya Devlet Lideri Putin ise Batılı ülkelerin sözkonusu yaptırımlara karşı dost olmayan ülkelerin doğalgaz için rubleyle ödeme yapmaması halinde Rus gazı mukavelelerinin durdurulacağını açıklayarak karşılık vermişti.
Rus hükümeti, yıl sonuna kadar teknoloji, telekomünikasyon, tıp, araba, tarım ve elektrik ekipmanları başta olmaz üzere 200’den fazla eserin ihracatını yasakladı. Buna ek olarak, devlet tahvili tutan yabancı yatırımcılara faiz ödemelerini askıya aldı ve Rus şirketlerin Rusya dışından hissedarlara ödeme yapmasını yasakladı.
