Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in Donetsk ve Luhansk’ın bağımsızlığını tanıyacağını açıklamasının akabinde Almanya bir müddettir tartışmaların odağında yer alan Kuzey Akım 2 boru sınırı projesini durdurma kararı aldı. Almanya Başbakanı Olaf Scholz “Rusya’nın son adımlarının akabinde Kuzey Akım 2’ye ruhsat verilmesi artık imkansız, durumu değerlendirmeliyiz” açıklamasında bulundu.
Habertürk’ün haberine nazaran; Rus doğalgazını Baltık Denizi altından Almanya’ya direkt aktaran 1.230 kilometre uzunluğundaki Kuzey Akım 2’nin inşaat çalışmaları geçen eylül ayında tamamlandı lakin gerekli onaylar verilmediği için şimdi faaliyete geçmedi.
9.5 milyar euroluk projeye güç devlerinden yatırım
2018’de imaline başlanan 9.5 milyar euroluk projeye güç devleri ENGIE, OMV, Royal Dutch Shell, Uniper, ve Wintershall yatırım yaptı. Boru sınırı Finlandiya, İsveç ve Danimarka’nın karasularından geçiyor. Faaliyete geçmesi durumunda bu sınırdan yılda 55 milyar metreküp Rus gazı Almanya üzerinden Avrupa’ya aktarılacak. Kuzey Akım 1 ile toplam kapasiteleri yıllık 110 milyar metreküp olacak.
Proje fikir olarak birinci 2006-2007 periyodunda gündeme gelmişti. O periyot de Rusya-Ukrayna ortasındaki gerginlik sebebiyle Avrupa ülkeleri güç arzının politik sıkıntılardan etkilenmemesi için Ukrayna üzerinden geçmeyen yeni bir boru sınırı inşa edilmesi gerektiğini tartışmaya başlamıştı.
Ukrayna’ya nazaran maliyeti düşük
Projenin ana yüklenicisi Gazprom maliyetlerini açıklamasa da yapılan tahlillere nazaran firmanın Batı Sibirya’daki alanlardan Avrupa’ya 1 milyar metreküp gaz aktarmasının maliyeti, Ukrayna ve Slovakya üzerinden olunca 41-42 milyon dolar, Baltık Denizi’nden geçen Kuzey Akım 1 çizgisi kullanılınca ise 23 milyon dolar oluyor. Bu da maliyetin yaklaşık yüzde 60 düşmesi manasına geliyor. Kuzey Akım 2 ‘de de emsal bir taşıma maliyeti oluşması bekleniyor.
Ukrayna ve Slovakya üzerinden geçen boru çizgisinin yaklaşık 26 milyar metreküplük kapasitesi bulunuyor. Münasebetiyle Kuzey Kuzey Akım 2 kelam konusu hatta nazaran daha sağlam ve ucuz bir alternatif olmayı vaat ediyor.
Bunun yanında Avrupa ülkeleri kriz anlarında Rusya’nın Ukrayna’ya gaz akışını kesme olasılığından korkuyor. Şayet bu gerçekleşirse kıtada halihazırda yükselen güç faturalarının daha da artması bekleniyor. Rusya şu ana kadar kelam konusu gaz akışını durdurabileceğini açıkça belirtmedi.
‘Bin metreküp gaz için 2000 euro ödeyecekler’
Ancak Rusya Güvenlik Kurulu Lider Yardımcısı ve Putin’e en yakın isimlerden olan Dimitri Medvedev toplumsal medya hesabı üzerinden Almanya’nın kararıyla ilgili yaptığı değerlendirmede “Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Kuzey Akım- 2 gaz boru çizgisinin sertifikalandırılmasının durdurulması talimatını verdi. Pekala. Avrupalıların yakında bin metreküp gaz için 2.000 euro ödeyeceği yeni bir dünyaya beğenilen geldiniz” tabirlerini kullandı.
Avrupa’da bin metreküp gazın mevcut fiyatı 710 euro civarında. Yani Medvedev son açıklamalarında Almanya’nın kararının gaz fiyatlarını yaklaşık 3 katına çıkaracağını tez etmiş oldu.
Kuzey Akım 2’nin çeşitli avantajları olsa da bilhassa ABD, Avrupa’nın Rus gazına bağımlılığını artıracağı kaygısıyla projeye uzun müddettir karşı çıkıyor. Biden idaresi Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesi durumunda projenin faaliyete geçmesine mani olacaklarını belirtti. Almanya ise ABD’nin itirazlarına karşın son krize kadar projenin hayata geçmesi için büyük gayret sarf etti.
Rus gazının AB’deki hissesi yüzde 38
En aktüel bilgilere nazaran 27 üyeli Avrupa Birliği’nin kullandığı doğalgazın yüzde 38.1’i Rusya’dan geliyor. Çekya, Letonya üzere AB üyesi ülkelerde bu oran yüzde 100’e çıkıyor. Rus gazının Almanya’nın tüketimindeki hissesi ise yüzde 65. ABD bu oranının artmasının Rusya’nın elini siyasi olarak güçlendirdiğini düşünüyor.
Avrupa ülkelerinin Rus gazına bağımlılığı:
Avrupa’da buna karşılık İngiltere, Belçika, Portekiz, İspanya üzere ülkelerde Rus gazının hissesi çok düşük.
Rusya’ya geçen yıl gaz ihracatından 55 milyar dolar
AB’nin toplam güç tüketiminin yüzde 36’sı petrolden geliyor. Toplam güç piyasasında doğalgazın hissesi ise yüzde 22. Bu gazın yüzde 38’inin Rusya’dan geldiği düşünüldüğünde Avrupa’nın şu anda Rus gazından vazgeçme ihtimali görünmüyor.
Tabii buna karşılık 1.7 trilyon dolarlık Rus iktisadının de doğalgaz ihracatını durdurma lüksü bulunmuyor. Rusya geçen yıl gaz ihracatından 55 milyar dolar gelir elde etti.
Önümüzdeki günlerde güç alanında atılacak adımlar en az askeri adımlar kadar dikkat ve tasayla takip edilecek.