Rusya’nın Ukrayna’ya askeri müdahalesi nedeniyle 120 dolar düzeylerine kadar yükselen brent petrol, son 10 yılın tepesine çıktı. Brent petroldeki artış Türkiye’de akaryakıta artırım olarak yansımaya devam ederken fiyatlara son 3 günde 3 kere artırım yapıldı.
İktidara yakınlığıyla bilinen Sabah gazetesinden Barış Şimşek’in haberine nazaran, Rusya’nın Ukrayna’ya askeri harekatıyla tırmanan güç fiyatlarının baskısını azaltmak için formüller aranıyor.
Artan maliyetlere karşın kâr marjları tıpkı kalan akaryakıt istasyonlarını desteklemek maksadıyla Taşıt Tanıma Sistemi’nde (TTS) bayileri ziyana uğratan dağıtıcı şirket kurulları ortadan kaldırılıyor. Ortadan komiteciler çıkarılacağı için akaryakıt bayilerinin kâr marjlarının dolaylı olarak artacağı, böylelikle de akaryakıt fiyatları üzerinde yeni bir baskı ögesi olmasının önleneceği belirtiliyor.
EPDK taşıt tanıma sistemini devreye alacak
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) yapacağı düzenleme ile yeni Taşıt Tanıma Sistemi’ni devreye alacak. Şirket araçlarının aldığı yakıtta dağıtıcı komiteleri ortadan kalkacak. Akaryakıt istasyonları dolaylı olarak daha fazla gelir elde edeceği için akaryakıtta dağıtıcı ve distribütör kurullarında ekstra artışlar yapmak durumunda kalmayacak.
Akaryakıt dağıtım şirketlerinin kendi elemanları ya da TTS distribütörleri üzerinden şirketlerle mutabakat yoluyla geliştirdiği satış kanalı olan TTS bir müddettir alarm veriyordu. Dağıtım şirketlerinin yaptığı ikili muahedeler sebebiyle akaryakıt istasyonları hangi müşteriye, ne kadar indirim yapıldığını bilmeden istasyona gelen araçlara yakıtı veriyordu.
Her 15 günde bir biriken TTS satışları için bayilere dağıtım şirketleri tarafından prim faturaları kestirilirken, bu para da günü geldiğinde bayilerin hesaplarına aktarılıyordu. Bayiler mutabakat yapılan müşterilere sağlanan yüzde 5-8 ortası iskontolar nedeniyle ziyana uğruyor, mevcut sistemde dağıtım şirketinin müşterisine parasını ödeyerek aldığı akaryakıtı veresiye veriyor, personellik, vade ve istasyon masrafı üzere maliyetleri cebinden karşılıyordu. Bu sebeple bayiler bir müddettir şirket araçlarına ya yakıt vermiyor ya da kota uyguluyorlardı.
‘Mağduriyetleri önlemeye çalışıyoruz’
EPDK Lideri Mustafa Yılmaz, Ankara Ticaret Odası ile dün de İstanbul Ticaret Odası ile görüşme yaptıklarını kaydederek, “Enerji kesiminde tüm kesitleri dinleyerek, her türlü maliyetleri hesaplamaları yaparak mağduriyetleri önlemeye çalışıyoruz. Bu hususta da akaryakıt bayilerinin bir mağduriyeti bulunuyordu.
Şimdi hayata geçirmeyi planladığımız yeni düzenlemeyle akaryakıt dağıtım şirketlerinin Taşıt Tanıma Sistemi’nde bayilere yansıttığı komite meblağlarını artık yansıtmamasını isteyeceğiz. Yani dağıtım şirketleri müşterileriyle yapacağı muahedelerde kendi kâr oranları üzerinden pazarlık yapabilecekler. Bayinin karı ise bayide kalacak” dedi.
