İnsan gübreleştirme olarak isimlendirilen süreç gömülme, yakılma ya da tabut merasimleri üzere sistemlerden daha az karbon izi bırakıyor. Bu nedenle “yeşil cenaze” olarak da anılıyor.
ABD’de bu uygulama birinci kere 2019’da Washington eyaletinde yasallaşmıştı. O günden bu yana da pek çok sayıda kişi gömülmek yerine tabiata karışmayı seçiyor.
Geçen yıl oğlunu kanserden kaybeden Cindy Armstrong, “Artık süreci atlattığıma nazaran büsbütün bundan yanayım. Gübreleştirileceğim” sözlerini kullanıyor.
Independent Türkçe’nin haberine nazaran, 36 yaşındayken hayatını kaybeden Andrew Armstrong’un vücudunun kalıntıları gübreleştirilerek The Woodland isimli toprağa serpiştirildi. Seattle kentinin Kent kasabasındaki The Woodland, Andrew Armstrong üzere vücudunun öldükten sonra gübreleştirilmesini isteyen birçok bireye mesken sahipliği yapıyor.
Oğlunun bu sürecin yapılmasında ısrarcı davrandığını belirten Cindy Armstrong, “Sahip olduğunu tabiata geri vermek istedi” dedi.
Söz konusu arazi 7 ay evvel açıldı ve 40 sefer gübreleştirme süreci gerçekleştiren Return Home isimli teşebbüse ilişkin.
Return Home’un kurucusu Micah Truman, “Sanki bu bireyler bize daha uygun ölmeyi öğretiyor” sözlerini kullanıyor.
İşlemin uygulanmasını tercih eden şahısların vücutları büyük haznelere yerleştiriliyor ve burada 60 gün boyunca tutuluyor.
Vücut kalıntıları saman ve çiçek üzere doğal gereçlerle karıştırılıyor. Aileler isterlerse gübre haline getirilebilecek öbür gereçler de ekleyebiliyor.
Hazneye insan kalıntılarının yaklaşık üç katı yükünde organik gereç konuyor. Return Home, süreç sırasında haznelere biyolojik katalizör eklenmediğini belirtiyor.
Nem, sıcaklık ve hava akışı üzere faktörler sensörlerle izleniyor ve bilgisayarlar sayesinde en uygun şartlar elde ediliyor.
İşlemin ortasında kemikler çıkarılıyor ve süreci tamamlamak için hazneye geri konmadan evvel öğütülüyor.
Aileler sürecin sonunda elde edilen gübreden istedikleri kadar alabiliyor. Gübrelerden arta kalan olursa The Woodland’e serpiştiriliyor.
400’den fazla üyesi olan Yeşil Cenaze Heyeti (Green Burial Council) Lideri Edward Bixby’ye nazaran insan gübreleme tüm dünyada ivme kazanıyor.
İlk “doğal mezarlığı” 5 yıl evvel New Jersey eyaletinde açan Bixby geçen vakitte faaliyetini 10 eyalete yaydı.
Bixby, “Esasen geldiğimiz üzere toprağa dönüyoruz. Tozdan toza” diyor.
Kuruluşa nazaran cenazenin yakılmasıyla (krematasyon) büyük bir arazi aracının deposundaki kadar yakıt harcanıyor.
Return Home gübreleştirme sürecini krematasyonla birebir fiyata 5 bin dolara yapıyor. Klâsik cenazeler bunun iki ila üç katına mal olabiliyor.
Bedeni biyolojik olarak parçalanabilen bir kefene sarmak yahut tahta bir tabutla gömmek de “yeşil cenaze” seçenekleri ortasında yer alıyor.
Gübreleştirme, ABD dışında öbür ülkelerde de uygulanıyor. Örneğin İsveç’te bu süreç 2005’ten bu yana yasal.
Öte yandan Belfast Telegraph’a nazaran Kuzey İrlanda’da da gübreleştirme giderek yaygın hale geliyor.
