Muhalefet partilerinin bundan sonra iktisat, maliye, hazine, eğitim, dış siyaset üzere temel bahislerde da ortak çalışmalarını sürdürecekleri bilgisi verildi. Bu çalışmalar ortasında iktidar değişikliğinden sonra acil yapılması gerekenlerin belirlenmesi de var.
Farklı dünya görüşüne sahip altı partinin “cumhuriyeti demokrasiyle taçlandırmak” gayesinde bir ortaya gelebilmiş olması iktidardan mutlu olmayan kesitlerde memnuniyet ve umut yarattı.
Ortak mutabakat metni birçok tarafıyla tartışıldı. Tahlil edildi. Bu ortada tenkitler de yapıldı.
Özellikle sol kesitten gelen tenkitler üç başlıkta toplanıyordu.
Ortak metinde 1921 Anayasası’na atıf yapılırken, Türkiye’nin en demokratik, en özgürlükçü anayasası olarak bilinen 1961 Anayasası’na atıf yapılmamış olması. Hatta Türkiye’yi özgürlükleri daraltan anayasalar ortasında sayılması.
Mutakabat metninde Atatürk’e prensibine atıf yapılmaması.
Ve metinde laiklik unsuruna yer verilmemesi eleştirisi.
Bu tenkitlere cevabını almak üzere CHP Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’yla görüştüm.
Öküz altında buzağı
Kılıçdaroğlu’na ortak metinde 1921 Anayasası’na atıf yapılırken, en özgürlükçü anayasa olarak bilinen 1961 Anayasası’na atıf yapılmamasına ait tenkitleri anımsattım. “1921 Anayasası, devletin dini İslamdır, kararı vardır. Demokratik laik 1961 Anayasası varken neden 1921’e atıf yapılıyor, tenkidine ne diyorsunuz” sorusunu yönelttim
Yanıtı şu oldu:
“Kimse öküz altında buzağı aramasın. Bu metin âlâ niyetle hazırlanmış ve 100. yılında cumhuriyetimizi demokrasiyle taçlandırmayı ortak maksat olarak belirlemiş bir metindir. Elbette yetersiz bulanlar olabilir. Eleştirenler olabilir. Hepsini hürmete karşılıyoruz. Lakin bugün Türkiye’de demokrasi yok. En değerli problemimizdir. 21. yüzyılda Türkiye’yi demokrasisiz bırakan bir iktidar var. Biz bu iktidarı seçimle göndereceğiz, en çağdaş, en özgürlükçe, en kapsayıcı anayasayla demokrasiyi inşa edeceğiz. Cumhuriyetimizi taçlandıracağız. Bu emelle yaptığımız uygun niyetli çalışmamız muvaffakiyete ulaşacaktır. Bundan kimsenin kuşkusu olmasın.
Efendim 1961 Anayasası’na gelince. Elbette 1961 Anayasası, Türkiye’nin gördüğü en demokratik, en çağdaş, en özgürlükçe anayasadır. Bu mevzuda hiçbir kuşkumuz yok. 1961 Anayasası’nı eleştiren eski Meclis Liderimiz Hüsamettin Cindoruk bile artık 1961 Anayasası’nı övüyor. Biz günümüz şartlarında 1961 Anayasası’ndan da daha demokratik, daha özgürlükçü, daha çağdaş bir anayasa hedefliyoruz. Dünya gelişip değiştikçe demokrasi anlayışı da insan hakları anlayışı gelişiyor, zenginleşiyor. Biz 21. yüzyılın gerektirdiği en özgürlükçü anayasayı yapacağız. Ve bunu tüm bölümlerin iştirakiyle yapacağız. Hiçbir bölümü, hiçbir kimseyi dışlamadan yapacağız. Daima birlikte yapacağız.”
Kırmızı çizgi
Kılıçdaroğlu bu eleştiriyi yanıtlarken anayasanın birinci dört hususuna de vurgu yaptı ve şöyle konuştu:
“Anayasanın birinci dört hususu ortak noktamızdır. Bunu tekraren söyledim. Anayasanın birinci dört unsuru bizim kırmızı çizgimizdir. Son olarak TOBB Genel Kurulu’nda elime anayasayı alarak birinci dört maddeyi ve bu mevzudaki duruşumuzu anlattım.”
“Eşyanın tabiatına aykırı”
Kılıçdaroğlu’na ortak metinde Atatürk’e atıf yapılmadığına ait tenkide sorduğumda da şu karşılığı verdi:
“Bizim Atatürk’ü göz gerisi etmememiz mümkün olabilir mi? Ülkemizin ve partimizin kurucu önderi olan Atatürk, hepimizin unsurlarını hayata geçirmeye, gösterdiği maksatlara ulaşmaya çalıştığımız başkanımızdır. Münasebetiyle Atatürk’ü unutmamız mümkün mü? Bu eşyanın tabiatına karşıttır. Atatürk’ün pahası konusunda altı parti ortasında hiçbir sorun yoktur. Bunlar yapay olarak çıkarılan tartışmalardır.”
“Laiklik var”
Kılıçdaroğlu, metinde laiklik prensibinin bulunmadığı tenkidine de “bu eleştiriyi yapanlar metni okumadan çabucak tenkide yönelenlerdir. Metinde elbette laiklik unsuru elbette var. Biz demokratik, laik, özgürlükçü çağdaş bir anayasa yapacağız.”
“Oligarkların götürdüğü parayı geri alacağız”
Kılıçdaroğlu’nun yayınladığı son görüntü toplumda büyük ilgi gördü. CHP Başkanı bu görüntüsünde dünyada en çok kamu ihalesi alan birinci on şirket içinde bulunan şirketlerle ilgili olarak yeni bir söyleme geçmişti. Bu görüntüde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı, Rusya Devlet Lideri Putin’e benzetmiş ve daha evvel “5’li çete” dediği şirketlerin sahiplerini de “oligark” olarak nitelemişti.
Kılıçdaroğlu’na, sorusunu yönelttim.
Şu cevabı verdi:
“Bu hususta bilgiye, evraka dayalı iki saptamamız var.
Birincisi şu; Erdoğan’ın talimatıyla büyük kamu ihalelerini yasa dışı formda bu 5 şirkete veriliyor. Dev ihaleler. Ayrıyeten yatırım sürecinde bu şirketlere yeniden Erdoğan’ın talimatıyla büyük avantajlar sağlanıyor.
Yine bilgi ve evraka dayanarak yaptığımız ikinci saptamamız da şu; bu şirketlerin sahipleri gelirlerini büyük ölçüde yurtdışına götürüyor. Büyük kısmı İngiltere’ye ve vergi cenneti yerlere. Bunu saptadık ve iktidara geldiğimizde bunun hesabını soracağız ve halka ilişkin bu paraları geri getireceğiz.
Bu ihale sistemiyle Erdoğan da tıpkı Putin üzere tek adam olarak oligarklarını yarattı.
Oligarkların tipik örneği Ethem Sancak’tır. Son olarak Moskova’da yaptığı açıklama da bunu gösteriyor esasen. Ethem Sancak, yalnızca zenginliğine zenginlik katmak için, sadece para için, ferdî hırsı için Erdoğan’ı ikna edip Türkiye’nin tank üretmesini engelleyen kişidir. Rusya’ya gitmiş ve ileri geri konuşarak Erdoğan’ın oligarkı olduğunu göstermiştir.”
